από την εφημερίδα ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ του ΕΕΚ
«Διαχείριση της επικινδυνότητας των ψυχικά πασχόντων στην καθημερινή κλινική πράξη», μεταξύ των άλλων (όπως κλειδωμένες πόρτες, μηχανικές καθηλώσεις, απομονώσεις, μονόδρομος του ψυχοφάρμακου) και με ένα νέο «εργαλείο» που προπαγανδίζεται από την ομώνυμη διημερίδα της 26-27 Σεπτέμβρη, προς άμεση εισαγωγή και στην «Ελλάδα των υπό βίαιη κατάργηση ψυχιατρείων».
Πρόκειται για την «αναγκαστική θεραπεία στην κοινότητα» (compulsive community treatment), ή κατά την πιο ήπια και εξωραϊστική μετάφραση στην ως άνω Διημερίδα, «Εξωνοσοκομειακή Υποχρεωτική Αγωγή» : με την θεραπεία αναγόμενη πάντα στη «λήψη της φαρμακευτικής αγωγής».
Μια θεραπεία την οποία, σύμφωνα με τη θεσμοθέτηση του μέτρου στις χώρες όπου εφαρμόστηκε (ΗΠΑ, Σουηδία, Μ. Βρετανία κλπ), θα αποφασίζει ο ψυχίατρος και θα υλοποιεί η κοινοτική υπηρεσία. Σε περίπτωση άρνησης, ο ασθενής θα μπορεί να υφίσταται αναγκαστική νοσηλεία σε ψυχιατρική μονάδα.
Πλάι, λοιπόν, στην «κανονική» αναγκαστική νοσηλεία, έχουμε την εισαγωγή μιας νέας μορφής υποχρεωτικής θεραπείας, αποσυνδεδεμένης από τη νοσοκομειακή νοσηλεία. Μια πρακτική που ενσαρκώνει, σε όλες τις χώρες που εφαρμόστηκε, την εξαγωγή του «πυρήνα του ψυχιατρείου» στην κοινότητα.
Καταλαβαίνουμε, εν προκειμένω, τι θα σημαίνει το «κλείσιμο των ψυχιατρείων» όπως το ετοιμάζουν : θα κλείσουν ως κτίρια αλλά θα διατηρηθούν πλήρως και μάλιστα σε ακόμα μεγαλύτερη ένταση και διάχυση μέσα στον κοινωνικό ιστό, οι πιο κατασταλτικές πτυχές τους.
Αυτό που (ως συνήθως) αντιγράφεται εξ εσπερίας και εισάγεται, είναι πρακτικές και ρυθμίσεις φαλκίδευσης των δικαιωμάτων με ταυτόχρονη επιβολή ενός ανοιχτού πειθαρχικού ελέγχου μέσα στην κοινότητα. Γιατί, φυσικά, ποιος είναι τόσο αφελής να πιστέψει, ιδιαίτερα κάτω από σημερινές συνθήκες της εγκαθιδρυμένης ανομίας και αυθαιρεσίας από τη μεριά των κρατούντων, τους όποιους ισχυρισμούς για νομοθετικές ρυθμίσεις που θα κατοχυρώνουν διαδικασίες και δικαιώματα αυτών που θα υφίστανται αυτό το μέτρο, όταν εδώ και πάνω από 20 χρόνια, από την πρώτη μέρα της εφαρμογής του, δεν τηρείται, ούτε από τον ψυχιατρικό, ούτε από τον δικαστικό θεσμό, καμιά ρύθμιση από αυτές που προβλέπονται στο νόμο 2071/92 όσον αφορά στην κατοχύρωση και στην άσκηση των δικαιωμάτων αυτών που υφίστανται την αναγκαστική νοσηλεία; Στην πραγματικότητα, θα μετατρέψουν το σπίτι του καθενός σε ψυχιατρείο.
Η «αναγκαστική θεραπεία στην κοινότητα», που παρουσιάστηκε ως πανάκεια απέναντι στο φαινόμενο της «περιστρεφόμενης πόρτας», συνδέθηκε παντού, όπως και τώρα στην Ελλάδα, με την λεγόμενη «επικινδυνότητα», με το (υπό ίδρυση) «δικαστικό ψυχιατρείο», με δομές και πρακτικές που θ’ αντικαταστήσουν το ψυχιατρείο σε μια λογική ευόδωσης της «κουλτούρας του φόβου», της εξασφάλισης από την «επικρεμάμενη απειλή» (εκτός από αυτή του «ξένου» και του κάθε λογής αποκλεισμένου) του «τρελού», ιδιαίτερα αυτού που «κόβει τα φάρμακα» και γι’ αυτό γίνεται «ανήσυχος» και «επικίνδυνος», ενώ, «αν τα έπαιρνε, θα ήταν όλα καλά και δεν χρειαζόταν τίποτα άλλο».
Αλλά η επίκληση της «επικινδυνότητας» ως συνέπειας της διακοπής των φαρμάκων είναι ένας επικίνδυνος αναγωγισμός και για την εν γένει εξήγησή της ουδόλως επαρκούν ούτε οι, απλώς, ψυχαναλυτικές, ούτε οι, απλώς, νευροβιολογικές υποθέσεις. Πέρα από το γεγονός ότι πρέπει να μιλάμε όχι για «επικίνδυνους ανθρώπους» αλλά για «επικίνδυνες καταστάσεις» (σχέσεις, συνθήκες, εξουσίες κλπ), είναι λάθος ν’ αποδίδονται οι όποιες συνέπειες που προκύπτουν μετά την διακοπή των φαρμάκων μονόπλευρα στη «μη τακτική και σωστή λήψη της φαρμακευτικής αγωγής». Η επικέντρωση σ’ αυτό αποσπά σκόπιμα την προσοχή από το πολύ πιο σημαντικό γεγονός της υποστελέχωσης και υποχρηματοδότησης των κοινοτικών υπηρεσιών (εδώ και πολλά χρόνια στις ΗΠΑ και σε όλες τις χώρες της Ευρώπης), που οδηγεί στις ποικίλες μορφές θεραπευτικής εγκατάλειψης και στις συνέπειες αυτής της εγκατάλειψης στην λήψη της φαρμακευτικής αγωγής, αλλά και άλλων θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Σύμφωνα, λοιπόν, με όσα ισχύουν αλλού, «θ’ αποφασίζει ο ψυχίατρος και θα εκτελεί (την υποχρεωτική φαρμακοθεραπεία) η κοινοτική υπηρεσία». Στην Ελλάδα θα πρέπει ν’ αναρωτηθούμε: ποια κοινοτική υπηρεσία, αφού τέτοιο πράγμα υπάρχει μόνο υποτυπωδώς, ή, ως επί το πλείστον, καθόλου. Επομένως, ποιες «ομάδες εφόδου» θα την εφαρμόσουν;
Ψυχίατροι και άλλοι επαγγελματίες ψυχικής υγείας από το ΨΝΑ και το Δρομοκαΐτειο (μαζί με αστυνομικούς και δικαστές) συνομιλούν για την «κοινότητα» (για το «εξωνοσοκομειακό») από τη σκοπιά όχι μιας άλλης σχέσης με τον ψυχικά πάσχοντα, όχι διαλόγου και διαπραγμάτευσης, αλλά από τη σκοπιά της μεταφοράς στην κοινότητα αυτού που ασκούν μέσα στο άσυλο - μιλούν μόνο για την «υποχρεωτική θεραπεία στο σπίτι».
Πότε η ψυχιατρική κοινότητα, με πρώτη αυτή των ψυχιατρείων, έχει πραγματικά μιλήσει και προσπαθήσει να δημιουργήσει κοινοτικές υπηρεσίες που θα λειτουργούσαν σε λογικές εναλλακτικές σε αυτές του ψυχιατρείου;
Πώς, ενώ μέχρι σήμερα ήταν ελάχιστες, έως μηδαμινές, οι πρωτοβουλίες της ψυχιατρικής κοινότητας για την δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου κοινοτικών υπηρεσιών, σε σύνδεση με ένα διευρυμένο Κοινωνικό Κράτος, ως του βασικού μέσου για την αποδόμηση, αφενός, του μύθου της «επικινδυνότητας» και, αφετέρου, της πραγματικότητας των «επικίνδυνων καταστάσεων», σπεύδουν να επιλέξουν, ως πρώτο (και μοναδικό) βήμα, την πιο διεστραμμένη και αυτο-ακυρωτική εκδοχή «κοινοτικής» παρέμβασης, που είναι η «υποχρεωτική θεραπεία στο σπίτι»;
Γιατί εν μέσω του διαλυτικού καταιγισμού και της κατεδάφισης της ψυχικής υγείας, αντί να συζητούν για την υιοθέτηση μιας εναλλακτικής κουλούρας και πρακτικών που οδηγούν «πέρα από» το ψυχιατρείο, σπεύδουν να οργανώσουν, απλώς και μόνο, το καταναγκαστικό κυνηγητό και τον έλεγχο των διωγμένων από τα ψυχιατρεία (και το όλο σύστημα των υπηρεσιών) ασθενών μέσα στην κοινότητα; Είναι φανερό ότι το κυρίαρχο «ψυχιατρικό παράδειγμα», στην περίοδο των διαδοχικών μνημονίων, της δημοσιονομικής προσαρμογής και μιας πολιτικής για την ψυχική υγεία που ενσαρκώνεται στο «βίαιο κλείσιμο των ψυχιατρείων», εθισμένο ανέκαθεν στη προσέγγιση του ψυχικά πάσχοντα (σε «τελευταία ανάλυση») μέσω της βίας αντί της κοινωνικής στήριξης, ετοιμάζεται για τις νέες μορφές του «ρόλου του χωροφύλακα» για την διασφάλιση της Δημόσιας Τάξης στις εντελώς καινούργιες κοινωνικές συνθήκες που διαμορφώνονται.
Θα το δεχτούμε;
25/9/2014
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
«Διαχείριση της επικινδυνότητας των ψυχικά πασχόντων στην καθημερινή κλινική πράξη», μεταξύ των άλλων (όπως κλειδωμένες πόρτες, μηχανικές καθηλώσεις, απομονώσεις, μονόδρομος του ψυχοφάρμακου) και με ένα νέο «εργαλείο» που προπαγανδίζεται από την ομώνυμη διημερίδα της 26-27 Σεπτέμβρη, προς άμεση εισαγωγή και στην «Ελλάδα των υπό βίαιη κατάργηση ψυχιατρείων».
Πρόκειται για την «αναγκαστική θεραπεία στην κοινότητα» (compulsive community treatment), ή κατά την πιο ήπια και εξωραϊστική μετάφραση στην ως άνω Διημερίδα, «Εξωνοσοκομειακή Υποχρεωτική Αγωγή» : με την θεραπεία αναγόμενη πάντα στη «λήψη της φαρμακευτικής αγωγής».
Μια θεραπεία την οποία, σύμφωνα με τη θεσμοθέτηση του μέτρου στις χώρες όπου εφαρμόστηκε (ΗΠΑ, Σουηδία, Μ. Βρετανία κλπ), θα αποφασίζει ο ψυχίατρος και θα υλοποιεί η κοινοτική υπηρεσία. Σε περίπτωση άρνησης, ο ασθενής θα μπορεί να υφίσταται αναγκαστική νοσηλεία σε ψυχιατρική μονάδα.
Πλάι, λοιπόν, στην «κανονική» αναγκαστική νοσηλεία, έχουμε την εισαγωγή μιας νέας μορφής υποχρεωτικής θεραπείας, αποσυνδεδεμένης από τη νοσοκομειακή νοσηλεία. Μια πρακτική που ενσαρκώνει, σε όλες τις χώρες που εφαρμόστηκε, την εξαγωγή του «πυρήνα του ψυχιατρείου» στην κοινότητα.
Καταλαβαίνουμε, εν προκειμένω, τι θα σημαίνει το «κλείσιμο των ψυχιατρείων» όπως το ετοιμάζουν : θα κλείσουν ως κτίρια αλλά θα διατηρηθούν πλήρως και μάλιστα σε ακόμα μεγαλύτερη ένταση και διάχυση μέσα στον κοινωνικό ιστό, οι πιο κατασταλτικές πτυχές τους.
Αυτό που (ως συνήθως) αντιγράφεται εξ εσπερίας και εισάγεται, είναι πρακτικές και ρυθμίσεις φαλκίδευσης των δικαιωμάτων με ταυτόχρονη επιβολή ενός ανοιχτού πειθαρχικού ελέγχου μέσα στην κοινότητα. Γιατί, φυσικά, ποιος είναι τόσο αφελής να πιστέψει, ιδιαίτερα κάτω από σημερινές συνθήκες της εγκαθιδρυμένης ανομίας και αυθαιρεσίας από τη μεριά των κρατούντων, τους όποιους ισχυρισμούς για νομοθετικές ρυθμίσεις που θα κατοχυρώνουν διαδικασίες και δικαιώματα αυτών που θα υφίστανται αυτό το μέτρο, όταν εδώ και πάνω από 20 χρόνια, από την πρώτη μέρα της εφαρμογής του, δεν τηρείται, ούτε από τον ψυχιατρικό, ούτε από τον δικαστικό θεσμό, καμιά ρύθμιση από αυτές που προβλέπονται στο νόμο 2071/92 όσον αφορά στην κατοχύρωση και στην άσκηση των δικαιωμάτων αυτών που υφίστανται την αναγκαστική νοσηλεία; Στην πραγματικότητα, θα μετατρέψουν το σπίτι του καθενός σε ψυχιατρείο.
Η «αναγκαστική θεραπεία στην κοινότητα», που παρουσιάστηκε ως πανάκεια απέναντι στο φαινόμενο της «περιστρεφόμενης πόρτας», συνδέθηκε παντού, όπως και τώρα στην Ελλάδα, με την λεγόμενη «επικινδυνότητα», με το (υπό ίδρυση) «δικαστικό ψυχιατρείο», με δομές και πρακτικές που θ’ αντικαταστήσουν το ψυχιατρείο σε μια λογική ευόδωσης της «κουλτούρας του φόβου», της εξασφάλισης από την «επικρεμάμενη απειλή» (εκτός από αυτή του «ξένου» και του κάθε λογής αποκλεισμένου) του «τρελού», ιδιαίτερα αυτού που «κόβει τα φάρμακα» και γι’ αυτό γίνεται «ανήσυχος» και «επικίνδυνος», ενώ, «αν τα έπαιρνε, θα ήταν όλα καλά και δεν χρειαζόταν τίποτα άλλο».
Αλλά η επίκληση της «επικινδυνότητας» ως συνέπειας της διακοπής των φαρμάκων είναι ένας επικίνδυνος αναγωγισμός και για την εν γένει εξήγησή της ουδόλως επαρκούν ούτε οι, απλώς, ψυχαναλυτικές, ούτε οι, απλώς, νευροβιολογικές υποθέσεις. Πέρα από το γεγονός ότι πρέπει να μιλάμε όχι για «επικίνδυνους ανθρώπους» αλλά για «επικίνδυνες καταστάσεις» (σχέσεις, συνθήκες, εξουσίες κλπ), είναι λάθος ν’ αποδίδονται οι όποιες συνέπειες που προκύπτουν μετά την διακοπή των φαρμάκων μονόπλευρα στη «μη τακτική και σωστή λήψη της φαρμακευτικής αγωγής». Η επικέντρωση σ’ αυτό αποσπά σκόπιμα την προσοχή από το πολύ πιο σημαντικό γεγονός της υποστελέχωσης και υποχρηματοδότησης των κοινοτικών υπηρεσιών (εδώ και πολλά χρόνια στις ΗΠΑ και σε όλες τις χώρες της Ευρώπης), που οδηγεί στις ποικίλες μορφές θεραπευτικής εγκατάλειψης και στις συνέπειες αυτής της εγκατάλειψης στην λήψη της φαρμακευτικής αγωγής, αλλά και άλλων θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Σύμφωνα, λοιπόν, με όσα ισχύουν αλλού, «θ’ αποφασίζει ο ψυχίατρος και θα εκτελεί (την υποχρεωτική φαρμακοθεραπεία) η κοινοτική υπηρεσία». Στην Ελλάδα θα πρέπει ν’ αναρωτηθούμε: ποια κοινοτική υπηρεσία, αφού τέτοιο πράγμα υπάρχει μόνο υποτυπωδώς, ή, ως επί το πλείστον, καθόλου. Επομένως, ποιες «ομάδες εφόδου» θα την εφαρμόσουν;
Ψυχίατροι και άλλοι επαγγελματίες ψυχικής υγείας από το ΨΝΑ και το Δρομοκαΐτειο (μαζί με αστυνομικούς και δικαστές) συνομιλούν για την «κοινότητα» (για το «εξωνοσοκομειακό») από τη σκοπιά όχι μιας άλλης σχέσης με τον ψυχικά πάσχοντα, όχι διαλόγου και διαπραγμάτευσης, αλλά από τη σκοπιά της μεταφοράς στην κοινότητα αυτού που ασκούν μέσα στο άσυλο - μιλούν μόνο για την «υποχρεωτική θεραπεία στο σπίτι».
Πότε η ψυχιατρική κοινότητα, με πρώτη αυτή των ψυχιατρείων, έχει πραγματικά μιλήσει και προσπαθήσει να δημιουργήσει κοινοτικές υπηρεσίες που θα λειτουργούσαν σε λογικές εναλλακτικές σε αυτές του ψυχιατρείου;
Πώς, ενώ μέχρι σήμερα ήταν ελάχιστες, έως μηδαμινές, οι πρωτοβουλίες της ψυχιατρικής κοινότητας για την δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου κοινοτικών υπηρεσιών, σε σύνδεση με ένα διευρυμένο Κοινωνικό Κράτος, ως του βασικού μέσου για την αποδόμηση, αφενός, του μύθου της «επικινδυνότητας» και, αφετέρου, της πραγματικότητας των «επικίνδυνων καταστάσεων», σπεύδουν να επιλέξουν, ως πρώτο (και μοναδικό) βήμα, την πιο διεστραμμένη και αυτο-ακυρωτική εκδοχή «κοινοτικής» παρέμβασης, που είναι η «υποχρεωτική θεραπεία στο σπίτι»;
Γιατί εν μέσω του διαλυτικού καταιγισμού και της κατεδάφισης της ψυχικής υγείας, αντί να συζητούν για την υιοθέτηση μιας εναλλακτικής κουλούρας και πρακτικών που οδηγούν «πέρα από» το ψυχιατρείο, σπεύδουν να οργανώσουν, απλώς και μόνο, το καταναγκαστικό κυνηγητό και τον έλεγχο των διωγμένων από τα ψυχιατρεία (και το όλο σύστημα των υπηρεσιών) ασθενών μέσα στην κοινότητα; Είναι φανερό ότι το κυρίαρχο «ψυχιατρικό παράδειγμα», στην περίοδο των διαδοχικών μνημονίων, της δημοσιονομικής προσαρμογής και μιας πολιτικής για την ψυχική υγεία που ενσαρκώνεται στο «βίαιο κλείσιμο των ψυχιατρείων», εθισμένο ανέκαθεν στη προσέγγιση του ψυχικά πάσχοντα (σε «τελευταία ανάλυση») μέσω της βίας αντί της κοινωνικής στήριξης, ετοιμάζεται για τις νέες μορφές του «ρόλου του χωροφύλακα» για την διασφάλιση της Δημόσιας Τάξης στις εντελώς καινούργιες κοινωνικές συνθήκες που διαμορφώνονται.
Θα το δεχτούμε;
25/9/2014
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου