Γυμνός στη μάχη με την κατάθλιψη...

από gazzetta

Oι... δαίμονές του τον κυνήγησαν αρκετά και τον νίκησαν. Ο ήρωας του 1992 για τη Δανία... εξαφανίστηκε, αφού η κατάθλιψη αποδείχθηκε πιο δυνατή. Ο Λαρς Ελστρουπ σκόρπισε ξανά αμηχανία.

Το ματς της Ράντερς με τη Σίλκεμποργκ παίζει δυνατά στις κορυφαίες ιστοσελίδες του εξωτερικού! Οχι, δε μπήκαν πολλά γκολ, δε σημειώθηκε το τέρμα της δεκαετίας, δεν υπήρξαν επεισόδια! Ενας γυμνός εισήλθε στον αγωνιστικό χώρο και διέκοψε προσωρινά το ματς. Αν ήταν απλά κάποιος που ήθελε να κλέψει λίγα λεπτά δημοσιότητας τότε το θέμα δε θα έπαιρνε έκταση, όταν όμως πρόκειται για κάτοχο του Euro όλα αλλάζουν... Κι όμως! Ο Λαρς Ελστρουπ, ο παίκτης που είχε κατακτήσει την Ευρώπη το 1992 με την Εθνική Δανίας ήταν αυτός που... σόκαρε.

 

Οι νέοι δεν τον γνωρίζουν, αλλά οι πιο παλιοί γνωρίζουν καλά πως ήταν ο ποδοσφαιριστής που είχε σκοράρει το κρίσιμο γκολ κόντρα στη Γαλλία και αυτός που έκανε τη διαφορά απέναντι στην Ολλανδία. Ποιος ξεχνά την εύστοχη εκτέλεση πέναλτι...

Κι όμως ο Δανός πρωταθλητής νικήθηκε από τους δαίμονες του και ποτέ δεν κατόρθωσε να... σκοράρει εναντίον τους. Ο πρώην φορ της Φέγενορντ, της Ράντερς, της Λούτον και της Οντένσε, στις αρχές του β' μέρους έκανε την εμφάνισή του γυμνός στο γήπεδο, βρέθηκε στη σέντρα κι άρχισε ασκήσεις γιόγκα. Ο κόσμος διασκέδασε για λίγα δευτερόλεπτα, αλλά όταν κατάλαβαν ποιος ήταν ο «πρωταγωνιστής», όλοι σταμάτησαν... Μια αμήχανη στιγμή που έφερε την απόλυτη σιωπή στο γήπεδο. «Είναι ένας από τους ήρωες αυτής της πόλης. Πόσο λυπηρό όμως είναι να τον βλέπεις έτσι...» σχολίασε ο πρόεδρος της Ράντερς, Μίκαελ Γκράβγκααρντ.

Το «10αρι» της Δανίας αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει, η κατάθλιψη τον... τσακίζει, ενώ βρέθηκε πίσω από τα κάγκελα της φυλακής. Το 1992 έστρεφε πάνω του τα φώτα του ποδοσφαιρικού πλανήτη, γινόταν ήρωας στη Δανία, αλλά αυτές οι φανταστικές στιγμές ήταν απλά ένα ευχάριστο διάλειμμα από τον εφιάλτη που τον βασάνιζε, την κατάθλιψη! Το 1994, ο Ελστρουπ συλλαμβάνεται γυμνός στην Κοπεγχάγη και στους αστυνομικούς δηλώνει πως είναι ο... Νταράντο, το όνομα που απέκτησε στη θρησκευτική σέκτα «Η καρδιά του ήλιου». Ποτέ κανείς δεν κατάλαβε γιατί σταμάτησε ξαφνικά το ποδόσφαιρο το 1993... Ο Δανός υπέφερε, κατέρρευσε ψυχολογικά και νόμιζε πως σε αυτή τη σέκτα θα έβρισκε τη γαλήνη του. Οι δαίμονές του είχαν κυριαρχήσει, ο Ελστρουπ είχε παραδοθεί...

Κάποιοι είπαν πως η πίεση του Euro έβγαλε στην επιφάνεια τα σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, με τον ίδιο να τονίζει: «Φοβόμουν να κάνω λάθη και κατέφυγα σε ένα μέρος όπου θα ήθελα να είμαι πιο ευτυχισμένος». Ετσι τον έκαναν να πιστέψει τα μέλη της σκοτεινής βουδιστικής αίρεσης.

Οι δικοί του προσπάθησαν να τον βοηθήσουν, η φαρμακευτική αγωγή κράτησε αρκετά χρόνια και οι Δανοί ανακουφίστηκαν όταν το 2000 εμφανίστηκε ξανά με το… κανονικό του όνομα και όχι το Darando (η ροή του ποταμού). Ο ίδιος τόνισε πως θέλει να επιστρέψει ξανά στο ποδόσφαιρο κι άρχισε προπονήσεις με την Οντένσε. Το πάλεψε, το ήθελε, αλλά επτά χρόνια αδράνειας και αποξένωσης ήταν αρκετά για να του ρουφήξουν το ταλέντο. Η διοίκηση αποφάσισε πως δεν μπορούσε να του προσφέρει συμβόλαιο και όπως ξαφνικά παρουσιάστηκε ξανά στους Δανούς το ίδιο ξαφνικά… χάθηκε.

Το όνομά του βρέθηκε αρκετές φορές στις στήλες των εφημερίδων, αφού προσπάθησε να κρεμαστεί ανεπιτυχώς, είχε αρκετές απόπειρες αυτοκτονίας, απείλησε να σκοτώσει τον αρχηγό της σέκτας, τραυμάτισε αστυνομικό, αλλά επιτέθηκε και σε νεαρούς μετανάστες. Είχε εμφανιστεί γυμνός μπροστά σε σχολείο, αλλά και στην Πλατεία Trafalgar στο Λονδίνο. Εκτός από αρκετές ώρες κοινωνικής εργασίας βρέθηκε για κάποιους μήνες και στο ψυχιατρικό τμήμα των φυλακών!

Οι Δανοί τονίζουν πως τα τελευταία χρόνια έχει ιδρύσει μια εταιρεία για τη θεραπεία ψυχικής υγείας κι έδειχνε… ήρεμος! Ωστόσο, κατάφερε και πάλι να προσελκύσει τα βλέμματα… Ο ίδιος τόνισε πως του έχει απαγορευθεί η είσοδος στο γήπεδο της Ράντερς για πέντε χρόνια, αλλά ποτέ δεν απάντησε γιατί μπήκε γυμνός στο γήπεδο. Αρκέστηκε να σχολιάσει πως ήθελε να έρθει σε επαφή με τη… μητέρα Γη, αλλά και πως αυτό που συνέβη ήταν η αρχή…

Oι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της ανεργίας

από ertopen

του Γιώργου Λεχουρίτη, Ψυχολόγου - Συστημικού θεραπευτή*

ENAΣ ΣΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟ ΟΡΙΟ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ

Αύξηση θνησιμότητας, καρδιακές παθήσεις, αλκοολισμός, ναρκωτικά, εγκλήματα και αυτοκτονίες είναι τα «δώρα» της πολύχρονης οικονομικής κρίσης που μαστίζει την Ελλάδα

Η κρίση στην Ελλάδα, ως απόρροια των μνημονιακών πολιτικών (παλιών και νέων) συνεχίζει να επιδεινώνεται ποσοτικά και ποιοτικά.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ (2013) ένας στους τρεις Έλληνες δοκιμάζεται στο όριο της φτώχειας, με δεδομένο ότι στερείται 4 από τα 9 βασικά καταναλωτικά αγαθά στα οποία περιλαμβάνονται:

Πληρωμή παγίων όπως δόση δανείου, λογαριασμοί ΔΕΗ, φυσικό αέριο,
δόσεις καρτών ή δόσεις αγοράς κύριας κατοικίας κ.λπ.
Διατροφή που περιλαμβάνει κάθε δεύ- τερη ημέρα κοτόπουλο, κρέας ή λαχανικά ίσης θρεπτικής αξίας.
Εκτακτες αλλά απαραίτητες ανάγκες αξίας περίπου 540€.
Τηλέφωνο (περιλαμβάνεται και το κινητό).
Έγχρωμη τηλεόραση.
Πλυντήριο ρούχων.
Ικανοποιητική θέρμανση.
Διακοπές για μία εβδομάδα.
ΙΧ αυτοκίνητο.
Οι συνέπειες στον άνθρωπο:

Απορύθμιση και αποσυντονισμός προσωπικής, οικογενειακής, κοινωνικής ζωής του άνεργου προσώπου.
Ουσιαστική μείωση της αυτοεκτίμησης του.
Αύξηση συναισθημάτων ενοχής, ταπείνωσης και μειονεξίας.
Δημιουργία άγχους, η ένταση του οποίου αυξάνεται όσο πιο παρατεταμένη είναι η ανεργία.
Μείωση κοινωνικής αναγνώρισης του άνεργου προσώπου.
Μείωση της οικογενειακής του αναγνώρισης.
Πρόκληση ανίας και απάθειας λόγω της απραγίας.
Αδυναμία ικανοποίησης βασικών αναγκών, ακόμη και των στοιχειωδέστερων…
Δημιουργία εντάσεων και συγκρούσεων στις στενότερες αλλά και ευρύτερες οικογενειακές σχέσεις.
Πρόκληση μοιρολατρίας και απαισιοδοξίας.
Ανάδυση συναισθημάτων ανασφάλειας, ευαλωτότητας, φόβου και θλίψης, ως φυσική συνέπεια των παραπάνω.
Εμφάνιση διαταραχών στην ψυχική και τη σωματική υγεία του προσώπου.
Οι οικογένειες και τα άτομα που βρίσκονται σε χαμηλές κοινωνικοοικονομικές θέσεις διατρέχουν δύο φορές περισσότερο τον κίνδυνο αυξανόμενης νοσηρότητας και πρόωρης θνησιμότητας εξαιτίας των προβλημάτων στο εισόδημα, την εκπαίδευση, τη στέγαση, την ιατρική περίθαλψη και τη διατροφή, τα οποία δρουν αθροιστικά.

Στις ψυχοκοινωνικές συνέπειες της κρίσης πρέπει να λάβουμε υπόψη το φαύλο κύκλο που δημιουργείται μεταξύ ψυχικών διαταραχών και φτώχειας, ύφεσης και ανεργίας.

Η μελέτη του Χάρβεϊ Μπρένερ

Μια παλαιότερη έρευνα του Αμερικανού καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του North Texas Health Science Center, στο τμήμα κοινωνικής ιατρικής, στατιστικολόγου Χ. Μπρένερ, σε θέματα υγείας υποστήριζε ότι υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ οικονομικής άνθησης ή οικονομικής κρίσης και στέρησης με τις μειώσεις-αυξήσεις στο επίπεδο της γενικής θνησιμότητας του πληθυσμού σε περιπτώσεις καρδιακών παθήσεων, αλκοολισμού, ναρκωτικών, εγκλημάτων, αυτοκτονιών, καθώς και εισόδου σε ψυχιατρικά ιδρύματα.

Η έρευνα του Χάρβεϊ Μπρένερ δείχνει τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης μέσω της ανεργίας στην ψυχική υγεία του ανθρώπου και της οικογένειάς του.

Η ανεργία, λοιπόν, σχετίζεται με την ψυχική και κοινωνική δυσλειτουργικότητα και είναι γνωστή η στατιστική φόρμουλα του συγγραφέα ότι η αύξηση της ανεργίας κατά μία ποσοστιαία μονάδα δημιουργεί κατάσταση έντασης, επιθετικότητας ή ματαίωσης και ασθενειών που επηρεάζουν την κοινωνία για πολλά χρόνια.

Ο Χάρβεϊ Μπρένερ είχε υπολογίσει, τότε, ότι η αύξηση της ανεργίας κατά 1% θα έδινε τα επόμενα πέντε χρόνια τα εξής αποτελέσματα:

Αυτοκτονίες:  +4,1%
Επισκέψεις σε ψυχιατρικές κλινικές:  +3,3%
Βίαιες ενέργειες (δολοφονίες, εγκλήματα κ.λπ.):  +4%
Θνητότητα από αλκοόλ:  +1,9%
Γενικός δείκτης θνητότητας:  +1,9%
Καταθλιπτικές καταστάσεις:  +67%
Αλκοολισμός:  +47%

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει μία νεότερη  έρευνα  του  Χάρβεϊ  Μπρένερ,  ο οποίος συγκέντρωσε και μελέτησε πολλά από τα σχετικά στατιστικά, για διάστημα 40 ετών, με βάση τη Μεγάλη Βρετανία, και κατέληξε σε συγκλονιστικά αποτελέσματα.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τη μελέτη του Μπρένερ (στα τέλη της δεκαετίας του 1970), κάθε αύξηση κατά 10% του αριθμού των ανέργων (δηλαδή περίπου 900.000 επιπλέον άνεργοι) οδηγεί στον συνολικό πληθυσμό, σε:

Ποσοστιαία αύξηση                                   Επιπλέον αριθμός

1,2% ολική θνησιμότητα                              24.000 θάνατοι
1,7% καρδιαγγειακά συμβάματα                   17.000 θάνατοι
1,3% κιρρωτικοί ασθενείς                                  400 θάνατοι
1,7% απόπειρες αυτοκτονίας                             200 θάνατοι
4,2% νοσηλευόμενοι σε ψυχιατρική κλινική      6.000 ασθενείς
4% συλλήψεις                                           400.000 συλληφθέντες
Επίσης γνωρίζουμε ότι σε περίπτωση που ο δείκτης της ανεργίας αυξάνεται πλέον του 3% για μεγάλη περίοδο η επίπτωση στη θνησιμότητα από αυτοκτονίες ανέρχεται στο 4-4,5%. Επίσης παρατηρείται υψηλή θνησιμότητα από κατάχρηση οινοπνεύματος.

Πρόσφατη έρευνα (Στάκλερ και συνεργάτες 2009) σε 26 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έδειξε ότι η αύξηση της ανεργίας κατά 1% συνδέεται με παράλληλη αύξηση των αυτοκτονιών κατά 0,79%.

ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Ε.Ε.

Πιο δύσκολη η αντιμετώπιση της ανεργίας παρά του χρέους και του ελλείμματος

«Τα δεδομένα αυτά προσδιορίζουν την ανεργία ως το σοβαρότερο πρόβλημα της ελληνικής αλλά και της ευρωπαϊκής οικονομίας, ακόμα περισσότερο από τα αντίστοιχα του δημοσίου χρέους και ελλείμματος. Γιατί για την οικονομική πολιτική είναι ευκολότερο να περιορίσει το έλλειμμα και το χρέος από ό,τι να μειώσει την ανεργία δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας. Και γίνεται ακόμη σοβαρότερο το πρόβλημα της ανεργίας αφού οι ασκούμενες οικονομικές πολιτικές δεν έχουν στο επίκεντρό τους, αν όχι την καταπολέμησή της, ούτε καν την ανάσχεση της εκρηκτικής της εξέλιξης».
(ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ, ΙΝΕ τεύχος 201, «Η ανεργία στην Ευρώπη», Σ. Ρομπόλης).

Οι απόψεις διάσημων ψυχολόγων και ψυχιάτρων

Τα τελευταία 20 χρόνια σε όλες τις σχετικές μελέτες φαίνεται ότι η ανεργία, η επισφάλεια/ανασφάλεια στην εργασία και η απώλεια εισοδήματος για διαβίωση έχουν σημαντική επίδραση στην υγεία.

Αιτιολογικές ερμηνείες αυτού του φαινομένου αποτελούν η φτώχεια, το στρες, οι επιβλαβείς για την υγείασυμπεριφορές όπως η κατάχρηση αλκοόλ, καπνίσματος και ναρκωτικών αλλά και οι ειδικές συνθήκες εργασίας (μη ικανοποιητική εργασία, υποβαθμισμένη θέση).

Διάσημοι ψυχίατροι και ψυχολόγοι, όπως οι Σίγκμουντ Φρόιντ, Ερικ Έρικσον και Βίκτορ Φρανκλ έχουν εκφράσει την άποψή τους, είτε στο πλαίσιο μιας απόπειρας επεξήγησης των παρατηρηθέντων φαινομένων, είτε αφού μελέτησαν σχετικές περιπτώσεις.

Αρνητικά συναισθήματα

Σύμφωνα με τα λεγόμενα του διάσημου ψυχαναλυτή Σίγκμουντ Φρόιντ, «όταν δεν είμαστε υποχρεωμένοι να σηκωθούμε το πρωί και να εστιάσουμε στην εργασία μας, κινδυνεύουμε να κυριευτούμε από αρνητικά συναισθήματα. Για παράδειγμα, μια πληγωμένη, άνεργη έφηβη έχει χρόνο να σκεφτεί διεξοδικά τα προβλήματά της, ενώ η κοπέλα που εργάζεται, π.χ. στο ταχυδρομείο θα πρέπει να είναι συγκεντρωμένη στην εργασία της».

Το γενικότερο μοτίβο του Φρόιντ για την ψυχική υγεία του σύγχρονου ανθρώπου βασίζεται σε δύο δυναμικά στοιχεία: στην Αγάπη και στην Εργασία.

Ο νεοψυχαναλυτής Ερικ Έρικσον, στη διάσημη θεωρία του για τα στάδια της κοινωνικής ανάπτυξης του ανθρώπου, διαπιστώνει ότι η υγιής μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση περιλαμβάνει την απόκτηση μίας επιθυμητής εργασιακής ταυτότητας. Επομένως, η ανεργία αναμένεται να ελαττώσει την αίσθηση προσωπικής αξίας του προσώπου.

O Β. Φράνκλ, προσεγγίζει την ανεργία, μέσα από ένα υπαρξιακό πλαίσιο αναφοράς, ως χάσιμο του εαυτού η ως το θάνατο της προσωπικής ταυτότητας του ανθρώπου, της οικονομικής ασφάλειας, του ανήκειν η της προσωπικής κατανόησης του πώς ο κόσμος λειτουργεί.

Ο Β. Φράνκλ έγραφε ότι «ο αγώνας για ανεύρεση νοήματος στην προσωπική ζωή είναι η πρωτογενής δύναμη υποκίνησης στον άνθρωπο».

Οι συστημικοί, υπαρξιακοί ψυχολόγοι επιμένουν ότι το πιο ουσιαστικό σύμπτωμα της απώλειας εργασίας δεν είναι τόσο η έλλειψη χρημάτων όσο η απώλεια της προσωπικής ταυτότητας, της αυτοεκτίμησης και του αυτοσεβασμού. Η απώλεια της εργασίας βιώνεται ως η πλήρης απανθρωποποίηση των ανέργων.

Η Καναδέζικη Ένωση Ψυχικής Υγείας, στον δικό της διαδικτυακό τόπο, αναφέρει χαρακτηριστικά σε άρθρο της για την αντιμετώπιση της ανεργίας τα εξής: «Όταν χάσεις την εργασία σου δεν χάνεις μόνο τη συχνή πηγή εσόδων σου, αλλά επίσης και τις προσωπικές σου επαφές και σχέσεις στην εργασία, τις καθημερινές σου δομές χρόνου και ρουτίνας, καθώς και μια σημαντική αίσθηση σκοπού-του-εαυτού.

Συνεπώς η ανεργία αποτελεί ένα σοκ προς ολόκληρο το σύστημα-του-εαυτού σου [δηλ. η ταυτότητά σου, το ποιος είσαι, πού πάς και γιατί (σημείωση δική μου Γ.Λ.)]. Μπορείς να βιώσεις κάποια από τα ίδια συναισθήματα, πόνο, οδύνες και άγχη που βιώνει κάποιος που έχει σοβαρά πληγωθεί ή κάποιος που έχει περάσει από ένα διαζύγιο ή περνά μια φάση μελαγχολίας και θλίψης για την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Μπορείς να περάσεις από αυτά τα στάδια της θλίψης».

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

1 Μία εναλλακτική πρόταση εξόδου από τα αδιέξοδα του κυρίαρχου μετανεωτερικού υποδείγματος, πιστεύουμε ότι αποτελεί η ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΙΚΗ προσέγγιση που βασίζεται στην ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ του προσώπου και των σχέσεών του, στο ΟΡΑΜΑ των εργαζόμενων πολιτών και την ενδυνάμωση της ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ. Το νέο αυτό υπόδειγμα στηρίζεται επίσης και σε ένα συνθετικό, διεπιστημονικό & ενοποιητικό μοντέλο για τον Άνθρωπο και τις Ομάδες του και αποτελεί το ουσιαστικότερο και αποτελεσματικότερο εργαλείο για την ΠΡΟΛΗΨΗ & ΠΡΟΑΓΩΓΗ του ΝΟΗΜΑΤΟΣ ΖΩΗΣ.

2 Η χρόνια διαρθρωτική ανεργία αποτελεί ενδημικό φαινόμενο του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Η κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι δυνάμεις της εργασίας, σε παγκόσμιο επίπεδο, καθιστά την ανεργία ακόμη πιο επώδυνη για την εργατική τάξη. Μιαν εργατική τάξη κατακερματισμένη, ιδιωτεύουσα και μονίμως μετεκπαιδευόμενων, επανακαταρτιζόμενων και διαθέσιμων μισθωτών και ανέργων προς κάθε χρήση του κεφαλαίου. Η ύπαρξη μιας ευρείας ζώνης φτωχών,απασχολήσιμων και ανέργων επιτείνει τον κατακερματισμό και λειτουργεί ως ρυθμιστικός μοχλός «απορύθμισης» και «ευελιξίας» των όρων της εκμετάλλευσης εκ μέρους των κρατούντων. Μια από τις λύσεις είναι η δημιουργία Δικτύου ή κινήματος κατά της ανεργίας και της επισφαλούς απασχόλησης, όπου οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι δεν θα αισθάνονται μόνοι τους, αλλά θα έχουν την αίσθηση της συλλογικότητας και της ένταξης σε μία κοινωνική ομάδα, μέσω της οποία θα διεκδικήσουν την επίλυση των προβλημάτων τους.

3 Τέλος, άλλη πρόταση προς υλοποίηση θα μπορούσε να είναι η δημιουργία, έστω και σε πιλοτική βάση, στο πλαίσιο του συνδικαλιστικού εργατικού κινήματος, Συμβουλευτικών Κοινωνικών Κέντρων Υποστήριξης των Εργαζομένων, των Ανέργων, των Νέων και των Μεταναστών με στόχο την αποθυματοποίησή τους, επειδή πολλές φορές εξαιτίας των καθημερινών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οδηγούνται στην περιθωριοποίηση και στον κοινωνικό αποκλεισμό.

Κλείνοντας το άρθρο αυτό και εστιάζοντας την προσοχή μας στην πρόληψη χρειάζεται να δράσουμε συντονισμένα και με αλληλεγγύη για την προαγωγή της ποιότητας της ζωής των εργαζόμενων πολιτών, την πρόληψη της ψυχοκοινωνικής δυσλειτουργικότητας και την ανάδυση πυρήνων και δικτύων επικοινωνίας, συνεργασίας και προοπτικής.

*αναδημοσίευση από exodospress.gr

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
– Γ. Α. Βασιλείου (1987): Ο Άνθρωπος ως Σύστημα. Μια παρουσίαση για τον παιδοψυχίατρο. Αθήνα, Καστανιώτης.
– Γ. Λεχουρίτης, Δ. Κατσορίδας (2010): Οι Κοινωνικές και Ψυχολογικές Επιπτώσεις της Ανεργίας. Εισήγηση στην ημερίδα του περιοδικού «Εγκέφαλος», 14/05/2010.
– Παπαδοπούλου Δ. (επ. & εισαγωγή) (2001). Κοινωνικός Αποκλεισμός. Για τους ανθρώπους που παραμερίζουμε. Αθήνα, Αρμός.
– Πουρκός Μ. (1997): Ο ρόλος του πλαισίου στην ανθρώπινη επικοινωνία την εκπαίδευση και την Κοινωνικο-Ηθική Μάθηση. Αθήνα, Gutemberg.

Η κακοποίηση ζώων συνδέεται με την κακοποίηση ανθρώπων

από tvxs

Έρευνα



της Αγγέλας Φωτοπούλου

«Το ψυχολογικό προφίλ κάποιου που βασανίζει ζώα μπορεί να είναι αντίστοιχο με το ψυχολογικό προφίλ του ανθρώπου που χτυπάει τη γυναίκα του ή κλειδώνει τα παιδιά του στο υπόγειο» επισημαίνει η ψυχολόγος -ψυχοθεραπεύτρια Άννα Καλυμνιού, μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, με αφορμή φαινόμενα κακοποίησης ζώων για τα οποία συχνά γίνονται καταγγελίες.
«Έχει παρατηρηθεί ότι η κακοποίηση των ζώων συχνά συνδέεται κακοποίηση απέναντι στους ανθρώπους. Επιπλέον, από εγκληματολογικές έρευνες προκύπτει ότι άτομα που διαπράττουν κατά συρροή εγκλήματα κατά της ζωής, έχουν συνήθως στο ιστορικό τους κακοποιήσει ζώα. Αυτό, ωστόσο, δε συνεπάγεται ότι όσοι κακοποιούν ζώα γίνονται δολοφόνοι» προσθέτει η κ. Καλυμνιού.

Το προφίλ των ατόμων που κακοποιούν ζώα

Σκιαγραφώντας το προφίλ τον ατόμων που κακοποιούν ζώα, η κ. Καλυμνιού αναφέρει ότι τα άτομα αυτά μπορεί να εμφανίζουν χαρακτηριστικά όπως:

Περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες.
Δυσκολία να συναισθανθούν τους άλλους και να συνάψουν σχέσεις εμπιστοσύνης.
Χαμηλή αυτοεκτίμηση, ανασφάλεια, αισθήματα αναξιότητας και ανεπάρκειας.
Παραβατική συμπεριφορά και προβλήματα με το νόμο κατά την εφηβεία (π.χ. εμπλέκονται σε συμμορίες/ξυλοδαρμούς, κλοπές, χρήση ουσιών κλπ).
Ασκούσαν ή υφίσταντο εκφοβισμό (bullying) όταν πήγαιναν στο σχολείο.
Καταθλιπτική συμπτωματολογία.
Σεξουαλικές δυσλειτουργίες και αρέσκονται να κάνουν σεξ με ζώα.
Δυσκολία να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους στη σχέση τους με τους άλλους και συχνά επιδιώκουν να βασανίσουν το κατοικίδιο του συντρόφου τους, ως ένδειξη εξουσίας και ισχύος μέσα στη σχέση, προκειμένου να πονέσουν τον/ την σύντροφό τους.
«Οπωσδήποτε, τα άτομα που τείνουν να κακοποιούν ζώα χρήζουν βοήθειας από ειδικό ψυχικής υγείας, τόσο για τη θεραπεία των ίδιων, όσο και για την προστασία των ζώων» τονίζει η κ. Καλυμνιού.

Τι συνιστά κακοποίηση ζώου;

Σύμφωνα με την ψυχολόγο κακοποίηση ζώων συνιστά :
-Η χρήση των ζώων, συχνότερα όσων αποκαλούνται στην εκάστοτε κοινωνία κατοικίδια, με στόχο την πρόκληση πόνου, τον εξευτελισμό, ακόμα και την επώδυνη θανάτωσή τους.
-Παραμέληση ζώων, π.χ. στην περίπτωση που έχουμε στο σπίτι μας ζώα χωρίς να είμαστε σε θέση να τα φροντίζουμε.
-Εκτροφή ζώων σε κακές συνθήκες (π.χ. σε χώρο που με δυσκολία χωράει το σώμα τους), με στόχο να σφαγιαστούν με αργό, βάναυσο και επώδυνο τρόπο.
«Η κακοποίηση ενέχει το χαρακτηριστικό της πρόθεσης από το άτομο και είναι πράξη ελεύθερης επιλογής, δηλαδή δεν επιβάλλεται από κάποιον άλλον. Η κακοποίηση ζώων δηλαδή, μπορεί να περιλαμβάνει επιβλαβείς πράξεις ή παράλειψη ικανοποίησης αναγκών, όπως αντίστοιχα όταν μιλάμε για σωματική κακοποίηση και παραμέληση των αναγκών των παιδιών» τονίζει η κ. Καλυμνιού.

Τι δείχνουν τα αποτελέσματα ερευνών;

«Από πολύ παλιά, έρευνες άρχισαν να δείχνουν ότι η κακοποίηση ζώων συνδέεται με την εμφάνιση σοβαρών ψυχιατρικών προβλημάτων», τονίζει η κ. Καλυμνιού. Μάλιστα, επικαλούμενη άρθρο των Roman Gleyzer, Alan R. Felthous και Charles E. Holzer, με τίτλο «Κακοποίηση ζώων και ψυχιατρικές διαταραχές», που δημοσιεύτηκε στο «Τhe Journal of the American Academy of Psychiatry and the Law» αναφέρει ότι στον χώρο της ψυχιατρικής και της ψυχολογίας η κακοποίηση των ζώων από τους ανθρώπους δεν αποτελεί μεμονωμένη ψυχική διαταραχή, αλλά συναντάται σε άτομα που πάσχουν από Αντικοινωνική Διαταραχή Προσωπικότητας.

«Ο καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Saint Louis Alan Felthous και ο ομότιμος καθηγητής κοινωνικής οικολογίας του πανεπιστημίου Yale Stephen Kellert, στη επισκόπηση μελετών που διεξήγαγαν το 1987 σε δείγμα ατόμων με ψυχιατρικά και ποινικά προβλήματα, εντόπισαν ότι η κακοποίηση ζώων έχει αναφερθεί σε ποσοστό μέχρι 57% των ερωτηθέντων, σε αντίθεση με σχεδόν μηδενικές τιμές για τους ερωτηθέντες που προέρχονταν από "φυσιολογικό" πληθυσμό.

Σε μια μελέτη του εγκληματολόγου και πρώην πράκτορα του FBI, Robert Ressler και των συνεργατών του (1988), με δείγμα δραστών σεξουαλικών εγκλημάτων, τα ποσοστά εμφάνισης κακοποίησης ζώων κατά τη παιδική ηλικία των δραστών πλησιάζουν το 70% για τους άνδρες. Η κακοποίηση των ζώων από τους ανθρώπους έχει συνδεθεί με την κακοποίηση ή παραμέληση των ατόμων αυτών από τους γονείς τους κατά την παιδική ηλικία, είτε με άμεσο τρόπο, για παράδειγμα έχοντας υποστεί οι ίδιοι ως παιδιά οποιασδήποτε μορφής βία ή παραμέληση/εγκατάλειψη από τους γονείς, ή έμμεσα, δηλαδή βλέποντας τους γονείς να κακοποιούν το κατοικίδιο ζώο, ως επίδειξη ισχύος και εξουσίας των γονέων μέσα στην οικογένεια» προσθέτει η κ. Καλυμνιού.

«Έρευνες επίσης καταδεικνύουν, ότι η κακοποίηση ζώων συνδέεται με τη σωματική και σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών. Συγκεκριμένα, σε έρευνα του το 1992, o William Friedrich (καθηγητής κλινικής ψυχολογίας του πανεπιστημίoυ της Dakota) βρήκε ότι το 27-35% των γυναικών και των ανδρών που ως παιδιά είχαν πέσει θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, βασάνιζαν ζώα. Αργότερα, ο επίτιμος καθηγητής ψυχολογίας του Utah State University, Ascione και οι συνεργάτες του (2003) σε μια μελέτη του σε παιδιά 6-12 ετών, τα οποία ήταν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης ή παρουσίαζαν ψυχιατρικές διαταραχές ή ήταν παιδιά -θύματα σωματικής κακοποίησης και ενδοοικογενειακής βίας, παρατήρησε ότι ταυτόχρονα με τα προβλήματα που παρουσίαζαν, εκδήλωναν και σκληρότητα προς τα ζώα σε υψηλό ποσοστό περίπου 60%» καταλήγει η κ Καλυμνιού.

Όταν το σώμα επαναστατεί: Διαταραχή πανικού

από tvxs

Βλέπεις τη ζωή σου να στροβιλίζεται μπροστά σου και είσαι αδύναμος να την ελέγξεις. Νιώθεις θεατής σε μια παράσταση όπου θα έπρεπε να είσαι πρωταγωνιστής. Αισθάνεσαι εξουθενωμένος, σα να ζεις σε μία μόνιμη παραίσθηση. Δεν είσαι ξύπνιος αλλά ούτε και κοιμάσαι. Νιώθεις δεμένος, δεμένος με αλυσίδες που ίσως όμως εσύ να έχεις βάλει.
Και το σώμα σου… είναι σα να βρίσκεσαι έξω από αυτό, σα να μην ανήκει σε σένα. Δε μπορείς πλέον να το ελέγξεις. Δε μπορείς να το ορίσεις. Νιώθεις φυλακισμένος, φυλακισμένος σε μία θλιβερή πραγματικότητα που ήρθε ξαφνικά, χωρίς να το συνειδητοποιήσεις.

Το να βιώνει κάποιος κρίσεις πανικού είναι πράγματι οδυνηρό και μπορεί να καταστρέψει την ποιότητα ζωής του ατόμου, η οποία μετατρέπεται σε μία φυλακή όπου δε μπορεί να δραπετεύσει. Παύουμε να είμαστε λειτουργικοί  καταστρέφοντας την ικανότητα μας να δράσουμε παραγωγικά και αυθόρμητα. Έχουμε όμως αναρωτηθεί τι πραγματικά συμβαίνει όταν μια κρίση άγχους μας χτυπάει την πόρτα; Μήπως αυτός ο ακάλεστος πανούργος επισκέπτης θέλει να μας μεταφέρει ένα πολύ σημαντικό μήνυμα;

Σε μία κρίση πανικού η συναισθηματική μας κατάσταση εκφράζεται μέσω μιας σειράς σωματικών αντιδράσεων. Κατά τη διάρκεια δηλαδή μιας κρίσης πανικού ένα ή περισσότερα συναισθήματα σωματοποιούνται.  Τι είδους συναισθήματα όμως είναι αυτά και πού βρισκόταν όλο αυτό το διάστημα;

Για να απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό θα πρέπει να κατανοήσουμε το πώς λειτουργεί το ψυχικό σύστημα του ανθρώπου. Η λειτουργία αυτού του ψυχολογικού συστήματος δε διαφέρει καθόλου από αυτή του φυσικού εαυτού. Όταν ένας μικροοργανισμός εισχωρήσει στο σώμα και διαταράξει την εύρυθμη λειτουργία του τότε αυτό αμύνεται για να τον εξουδετερώσει και να επαναφέρει τη λειτουργία του οργανισμού σε κατάσταση υγείας. Οι «μικροοργανισμοί» του ψυχικού μας συστήματος είναι τα καταπιεσμένα οδυνηρά συναισθήματα. Όταν λοιπόν ένα οδυνηρό συναίσθημα είναι προ των πυλών, το ψυχικό μας σύστημα αναπτύσσει μια σειρά από άμυνες ώστε το συναίσθημα αυτό να μη βρει το δρόμο του και εκφραστεί. Η πιο ισχυρή από τις άμυνες αυτές είναι η απώθηση, όπου  αυτό το συναίσθημα ασυνείδητα απωθείται, θάβεται δηλαδή ώστε να μην εκφραστεί ποτέ.

Ένα συναίσθημα όμως, όσο και αν το έχουμε απωθήσει και καταπιέσει δεν εξαφανίζεται ποτέ. Πάντα θα βρει έναν τρόπο να εκφραστεί όσο επιδέξια και αν προσπαθήσουμε να το κρύψουμε. Αυτό ακριβώς συμβαίνει σε μία κρίση άγχους ή κρίση πανικού όπως λέγεται συνήθως. Το άγχος πέρα από τη βιολογική του χρησιμότητα, είναι κατά βάση μία αντίδραση στην έλευση ενός καταπιεσμένου οδυνηρού συναισθήματος. Όλα αυτά τα συναισθήματα από την πολύ πρώιμη βρεφική ηλικία αποθηκεύονται στα κύτταρα του σώματος μας και το πιο ισχυρό από αυτά είναι ο φόβος. Σε μια εποχή όπου ο αυθορμητισμός και η αυθεντικότητα έχει ενοχοποιηθεί και αντικατασταθεί από τη μηχανοποιημένη μαζική σκέψη και τη φυγή από τον εσωτερικό μας εαυτό είναι λογικό να μας πανικοβάλλει οτιδήποτε μας «θυμίζει» την αυθεντικότητα των συναισθημάτων μας.

Η πλειονότητα των θεραπευτικών προσεγγίσεων για την κρίση πανικού αποτυγχάνει ή επιτυγχάνει μόνο πρόσκαιρα διότι αφενός δε θεραπεύει το αίτιο και αφετέρου δεν κατανοεί το πρόβλημα. Οι διάφορες αυτές τεχνικές σκοπό έχουν να εξαλείψουν τα συμπτώματα προσπαθώντας να εκλογικεύσουν τις σωματικές αντιδράσεις. Η εκλογίκευση όμως δεν πάει να είναι άλλη μία μορφή άμυνας του ψυχικού μας συστήματος απέναντι στον  αφόρητο πόνο που προκαλεί ένα αβίωτο συναίσθημα. Έτσι, υπάρχει μία προσωρινή ανακούφιση, μέχρι το καταπιεσμένο συναίσθημα να επιστρέψει την επόμενη φορά πιο ισχυρό.

Ένα απωθημένο συναίσθημα παύει να «ενοχλεί» αποκλειστικά και μόνο όταν εκφραστεί. Όσο αγνοούμε τη συναισθηματική μας αλήθεια θάβοντας τα συναισθήματα μας, τόσο συχνά το σώμα μας θα μας θυμίζει ότι αυτή βρίσκεται εκεί έτοιμη να εκφραστεί. Εκεί είναι που έγκειται η ουσία της θεραπείας. Δε μπορούμε να κατανοήσουμε και κυρίως να αγαπήσουμε τον εαυτό μας αν αγνοούμε τα μηνύματα των συναισθημάτων μας. Κάθε φορά που δε σεβόμαστε την εσωτερική μας πραγματικότητα, το σώμα θα είναι εκεί να επαναστατεί καθρεπτίζοντας την….

Παπαγαθονίκου Θεόδωρος Ψυχολόγος (MA)
ΔΙ.ΚΕ.Ψ.Υ (Διεπιστημονική & Ερευνητική Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη Παιδιών και Ενηλίκων) 

Η κατάθλιψη «περνάει» και στα εγγόνια

από εφημερίδα των συντακτών



Υψηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης καταθλιπτικής διαταραχής (σοβαρή ή κλινική κατάθλιψη) αντιμετωπίζουν τα παιδιά των οποίων οι παππούδες κι οι γιαγιάδες είχαν εμφανίσει την ίδια πάθηση.

Μέχρι σήμερα, ήταν γνωστό τα παιδιά με καταθλιπτικούς γονείς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για ψυχικές παθήσεις. Η νέα αμερικανική έρευνα -που δημοσιεύθηκε στο ψυχιατρικό περιοδικό «JAMA Psychiatry»- κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο κίνδυνος αυξάνεται περαιτέρω, εάν είχαν κατάθλιψη και οι παππούδες.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας:

⇒ Οι νέοι με γονείς που είχαν σοβαρή κατάθλιψη, εμφάνιζαν διπλάσιο κίνδυνο κατάθλιψης και οι ίδιοι, σε σχέση με τους συνομηλίκους τους που δεν είχαν καταθλιπτικούς γονείς. Εμφάνιζαν επίσης μεγαλύτερο κίνδυνο για εξάρτηση από ναρκωτικά και άλλες εθιστικές ουσίες, τάσεις αυτοκτονίας και προβλήματα δυσλειτουργικής συμπεριφοράς.

⇒ Οι νέοι που είχαν τόσο πατέρα ή μητέρα, όσο και παππού ή γιαγιά με σοβαρή κατάθλιψη, εμφάνιζαν ακόμη μεγαλύτερο -τριπλάσιο- κίνδυνο να έχουν κατάθλιψη και οι ίδιοι.

Σημειώνεται, πάντως, πως ένας από τους βασικούς περιορισμούς της έρευνας ήταν το μικρό μέγεθος του δείγματος (251 νέοι, ηλικίας 18 ετών, κατά μέσο όρο).

«Δηλητήριο» το στρες για τον οργανισμό

από koutipandoras

Απαντήσεις σε ένα καυτό ερώτημα αναφορικά με τις επιπτώσεις του στρες στην υγεία μας προσπάθησαν να δώσουν οι επιστήμονες στις ΗΠΑ, καθώς σύμφωνα με πολλούς το χρόνιο στρες είναι «δηλητήριο» για τον οργανισμό μας και προκαλεί πολλές και σοβαρές ασθένειες.

Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Οχάιο συνέκριναν τις επιδράσεις του στρες σε 119 άτομα που φρόντιζαν τους ανοιακούς συντρόφους τους καθώς και σε 106 άτομα που ζούσαν κάτω από την επήρεια του μόνιμου στρες.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι μέσα στο αίμα των ατόμων που ζούσαν με μόνιμο στρες, ήταν αυξημένη σε υψηλά επίπεδα η ιντερλευκίνη 6 , μια πρωτεΐνη η οποία αυξάνεται όταν υπάρχει καρδιακή πάθηση, αρθρίτιδα, οστεοπόρωση, διαβήτης τύπου 2 και ορισμένοι καρκίνοι.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η IL-6 παράγεται από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πολύ ενεργό όπως μετά από μεταμοσχεύσεις ή μολύνσεις, η παραγωγή της IL-6 αυξάνεται.

Επίσης, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι τα επίπεδα της IL-6 παρέμεναν υψηλά ακόμη και 3 χρόνια αφόρου σταματούσε η παροχή της φροντίδας προς τα αγαπημένα πρόσωπα, δηλαδή της κατάστασης που τους προκαλούσε χρόνιο στρες.

Οι ερευνητές συμπέραναν ότι το χρόνιο στρες προκαλεί παρατεταμένη και υψηλή αύξηση της IL-6 μέσα στο αίμα και η αύξηση της πρωτεΐνης αυτής συσχετίζεται με σοβαρές ασθένειες. Άρα τα άτομα που ζουν κάτω από συνθήκες χρόνιου στρες, έχουν τάση να αναπτύσσουν νοσηρές συνήθειες όπως για παράδειγμα να καπνίζουν ή να τρώνε υπερβολικά.

Το κάπνισμα καθώς και το υπερβολικό βάρος σώματος ή η παχυσαρκία, αυξάνουν τα επίπεδα της IL-6 μέσα στο αίμα. Αντίθετα ο ποιοτικά και ποσοτικά καλός ύπνος όπως και η σωματική εξάσκηση, μειώνουν και ρυθμίζουν σε φυσιολογικά επίπεδα την IL-6.

Συμπερασματικά λοιπόν, από τη μελέτη αυτή διαπιστώθηκε ότι το στρες συνδέεται δυστυχώς με την εμφάνιση διαφόρων ασθενειών. Οι ειδικοί λένε, ότι είναι απαραίτητο να μειώσουμε τα επίπεδα τους στρες στη ζωή μας αν θέλουμε να έχουν μια πιο υγιή ζωή.

#

Δείτε τι πρέπει να κάνετε αν πάθετε κρίση πανικού

από yolife



Την ώρα που βιώνεται μια κρίση πανικού είναι πολύ δύσκολο να σκεφτείτε λογικά.

Αν όμως γνωρίζετε από πριν τι πρέπει να κάνετε θα σας είναι ευκολότερο να αντιδράσετε ψύχραιμα. Η αναπνοή είναι η πρώτη και βασικότερη κίνηση που μπορείτε να κάνετε σε μια τέτοια περίπτωση.

Ένα από τα συμπτώματα της κρίσης πανικού είναι και η κοφτή, γρήγορη αναπνοή. Με αυτόν τον τρόπο απελευθερώνεται κορτιζόλη, η ορμόνη του άγχους. Αν καταφέρετε να ελέγξετε την αναπνοή σας παίρνοντας βαθιές ανάσες, θα ενεργοποιήσετε το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα που ελέγχει τις σωματικές λειτουργίες όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση χαλάρωσης και βοηθάει να αποβάλλουμε το στρες.

Παράλληλα, η σωστή αναπνοή επηρεάζει και άλλες βασικές λειτουργίες της καρδιάς, του γαστρεντερικού, και του ανοσολογικού συστήματος. Γι' αυτό άλλωστε η αναπνοή είναι η βασική άσκηση στο διαλογισμό και στην γυμναστική.

Ο καλύτερος τρόπος για να αναπνέετε σωστά είναι να παίρνετε εισπνοή από τη μύτη σε 4 με 5 χρόνους και να εκπνέετε από το στόμα πάλι σε 4 με 5 χρόνους. Δείτε το βίντεο: