Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2014

Aλληλεγγύη στους εργαζόμενους του Ψυχιατρικού Νοσοκομείο Αθηνών

από ελεύθερη ΕΡΤ



Ψήφισμα συμπαράστασης στον αγώνα των εργαζομένων του Ψυχιατρικού Νοσοκομείο Αθηνών (ΔΑΦΝΙ) από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ιλίου:

Παραθέτουμε το ψήφισμα συμπαράστασης στον αγώνα των εργαζομένων του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αθηνών που υιοθέτησε ομόφωνα το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ιλίου, μετά από πρόταση της Δημοτικής Παράταξης “Αλληλέγγυα Πόλη – Συνεργασία Ριζοσπαστικής Αυτοδιοίκησης”:

Ψήφισμα συμπαράστασης στον αγώνα των εργαζομένων του Ψυχιατρικού Νοσοκομείο Αθηνών (ΔΑΦΝΙ).

Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ιλίου στηρίζει τον αγώνα των εργαζόμενων στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθηνών (ΔΑΦΝΙ) και δηλώνει την κάθετη αντίδρασή του στην επιχειρούμενη αντιδραστική ψυχιατρική μεταρρύθμιση και την εναντίωσή του στην κατάργηση των ψυχιατρείων.

Η πληρότητα του ΨΝΑ είναι 130% και εισάγονται κάθε χρόνο 2.500 περιστατικά. Αυτή τη στιγμή έχει 1.200 λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας, από τους οποίους οι 800 περίπου διαβιούν σε στεγαστικές δομές (οικοτροφεία, ξενώνες και προστατευόμενα διαμερίσματα) σε όλη την Αττική και οι υπόλοιποι λαμβάνουν υπηρεσίες στις ψυχιατρικές κλινικές. Επιπλέον διαθέτει 2 κέντρα ψυχικής υγείας στους Αγίους Αναργύρους και στο Περιστέρι, όπου εξυπηρετούνται 26.000 περιστατικά το χρόνο.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι κινδυνεύουν να βρεθούν κυριολεκτικά στο δρόμο ή να οδηγηθούν σε ιδιώτες.

Για τους λόγους αυτούς, στηρίζουμε τον αγώνα των εργαζομένων του ΨΝΑ που διεκδικούν:

•    Αποκλειστικά Δημόσια και Δωρεάν ψυχική υγεία με κατάργηση κάθε μορφής επιχειρηματικής δραστηριότητας (Μ.Κ.Ο. – Ιδιώτες) και πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.

•    Όχι στο κλείσιμο του Ψ.Ν.Α. Καμιά μεταφορά κλινικών – υπηρεσιών (διοικητικών – τεχνικών). Καμιά διαθεσιμότητα, κινητικότητα ή απόλυση.

•    Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού σε όλες τις ειδικότητες για την κάλυψη των διευρυμένων αναγκών των μονάδων και των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας.

Ο αγώνας αυτός γίνεται, όχι μόνο για τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας των εργαζομένων, αλλά προπάντων για την πρόσβαση όλου του λαού σε σύγχρονες, ποιοτικές, αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας.

Τέλος, καλούμε τους πολίτες του Ιλίου, συγγενείς των χρηστών υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, άνεργους, συνδικάτα, σωματεία εργαζομένων, ομοσπονδίες, εργατικά κέντρα, κοινωνικούς φορείς να συμπαρασταθούν στο δίκαιο και μεγάλο αυτό αγώνα με την ενεργή συμμετοχή τους".

Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2014

Στο άσυλο η ψυχιατρική μεταρρύθμιση

από εφημερίδα των συντακτων

ΜΙΛΟΥΝ ΟΙ ΨΥΧΙΑΤΡΟΙ Γ. ΑΣΤΡΙΝΑΚΗΣ ΚΑΙ Θ. ΜΕΓΑΛΟΟΙΚΟΝΟΜΟΥ


Μια συζήτηση για την ψυχιατρική «μεταρρύθμιση» που διαφημίζει η κυβέρνηση. Η συζήτηση έγινε μόλις δύο μέρες πριν από το τραγικό περιστατικό με την εκδίωξη του ασθενή αστέγου που αυτοκτόνησε πέφτοντας στο κενό από τον ξενώνα του Δήμου Αθηναίων («Εφ.Συν.», 22.9.2014).

λοκληρώθηκε σύμφωνα με την υφυπουργό Υγείας Κ. Παπακώστα η ψυχιατρική μεταρρύθμιση με την υλοποίηση του προγράμματος που απαιτούσε το σύμφωνο Λυκουρέντζου – Αντόρ (επίτροπος Κοινωνικών Υποθέσεων). Αυτή τη θρυλούμενη ψυχιατρική μεταρρύθμιση σχολιάζουν οι ψυχίατροι Γιώργος Αστρινάκης και Θεόδωρος Μεγαλοοικονόμου σε μια συζήτηση ακριβώς για τα αποτελέσματά της στη σημερινή Ελλάδα. Οι δύο αυτοί ψυχίατροι, που δούλεψαν πάνω από 30 χρόνια στο Δημόσιο μέσα στα άσυλα και στα ψυχιατρεία, ήταν θερμοί υπέρμαχοι της μεταρρύθμισης και της αποασυλοποίησης.

–Θ. Μεγαλοοικονόμου: «Το 1986 ουσιαστικά άρχισα να ασχολούμαι με τον χώρο της Ψυχικής Υγείας στο Δρομοκαΐτειο ως επιμελητής. Ηδη ο Γιώργος ήταν εκεί από το 1983. Τότε συνειδητοποίησα το τι σημαίνει εγκλεισμός. Ανθρωποι τελείως στερημένοι από τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πολύ γρήγορα, χάρη και στην πολιτική κατάσταση που έπαιξε τότε ρόλο αλλά και τους γενικότερους προβληματισμούς, βρεθήκαμε μαζί μια ομάδα 20 ανθρώπων και πήγαμε στην Τεργέστη της Ιταλίας. Γνωρίσαμε εκεί πραγματικά το τι σήμαινε μια ριζοσπαστική μεταρρύθμιση στην Ψυχική Υγεία. Από τότε προσπαθούσαμε σιγά σιγά σε κάθε επίπεδο να τα εφαρμόσουμε».

Αντιγράφοντας από τη διπλωματική εργασία της Βαΐας Καλτσή, θυμίζουμε ότι «στις δεκαετίες ’60 και ’70 σε Αγγλία, Ιταλία, Γερμανία και ΗΠΑ τέθηκαν κεντρικά ζητήματα, τα οποία θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως “πολιτικοποίηση της τρέλας”. Η τρέλα και ο μετέπειτα προσδιορισμός της ως ψυχική ασθένεια επανατοποθετούνται εντός των κοινωνικών, πολιτικών και ιστορικών συμφραζομένων από τα οποία περίτεχνα είχαν αποσπαστεί χάριν μιας απέραντης βιολογικοποίησης/ιατρικοποίησης του ανθρωπίνου όντος. Οι Ronald D. Laing και David Cooper στην Αγγλία, ο Franco Basaglia στην Ιταλία και ο Thomas Szasz στις ΗΠΑ τοποθετήθηκαν ενάντια στο “φυσικό χώρο” όπου η ψυχιατρική και η ψυχολογία δρούσαν και αναπτύσσονταν, ενάντια στις μυθοποιητικές και στιγματιστικές παραγωγές τους, προκαλώντας και προβληματοποιώντας την έννοια της ψυχικής νόσου και των διαγνωστικών κατηγοριών, απορρίπτοντας τον ιδρυματικό θεσμό και την ψυχιατρική επιστήμη ως τους θεσμούς εκείνους που ενισχύουν και προάγουν τον κοινωνικό έλεγχο».



Ασυλο μέσα στο άσυλο

Θ.Μ.: «Το πρώτο ζήτημα για μας ήταν το τι ακριβώς έκαναν όλοι αυτοί οι βυθισμένοι άνθρωποι μέσα στην υποχρεωτική και μη αμειβόμενη βοηθητική εργασία στον χώρο του νοσοκομείου. Μέχρι και σήμερα δεν υπάρχουν κατάλληλα προγράμματα εκπαίδευσης για τους ψυχικά πάσχοντες με τις όποιες ειδικές δεξιότητες. Αυτό σημαίνει ότι σε μια προοπτική κοινωνικής επανένταξης δεν θα βρουν απασχόληση ούτε εντός ούτε εκτός των δομών. Τότε, μπήκαν τα πρώτα σπέρματα με τη μορφή των κοινωνικών συνεταιρισμών (οι συνεταιριστικές) που ξεκίνησαν από το Δρομοκαΐτειο.

Το δεύτερο ζήτημα ήταν το άσυλο μέσα στο άσυλο. Τα τμήματα εκείνα που επιβεβαίωναν τον πειθαρχικό χαρακτήρα του ψυχιατρείου. Κάποιοι ασθενείς δεν μπορούσαν να είναι μαζί με τους άλλους γιατί ήταν επικίνδυνοι, μη διαχειρίσιμοι και υπήρχαν γι’ αυτούς δύο ειδικά τμήματα μέσα στο Δρομοκαΐτειο, ο “Αγιος Ισίδωρος” για τους άνδρες και η “Αγία Μαρκέλλα” για τις γυναίκες. Εκεί βρίσκονταν οι τιμωρημένοι, οι απόβλητοι».
 
Γ. Αστρινάκης: «Τυπικά πήγαιναν εκεί για θεραπευτικούς λόγους. Πρακτικά, ένας ασθενής που είχε μια συμπεριφορά διαφορετική πήγαινε εκεί για σωφρονισμό. Εκεί πήγαιναν και όλες οι νέες εισαγωγές με εισαγγελικές εντολές. Η συμπεριφορά δηλαδή συμψηφιζόταν με την ασθένεια. Είσαι ανυπάκουος, άρα έχεις υποτροπιάσει, και πας στον “Αγιο Ισίδωρο”. Αυτό το μέτρο ήταν αυθαίρετο και το έκανε ακόμα και το νοσηλευτικό προσωπικό, χωρίς να ρωτήσει κανέναν. Η μόνιμη απειλή ήταν “κάτσε φρόνιμα, γιατί θα σε πάω στο τμήμα ανήσυχων”. Αυτό υπήρχε σε όλα τα ψυχιατρεία».

Θ.Μ.: «Πήραμε την πρωτοβουλία κάποιοι να πάμε να δουλέψουμε εκεί στον “Αγιο Ισίδωρο”. Ο στόχος μας ήταν να το αποδομήσουμε από τα μέσα και όχι απλά να το καταγγέλλουμε. Είδαμε την οδύνη που υπήρχε. Σιγά σιγά ανατρέψαμε την ανάγκη να βρίσκονται μέσα εκεί άνθρωποι. Το ίδιο έγινε και από την τότε προϊσταμένη της “Αγ. Μαρκέλλας”. Οι γυναίκες φύγανε πρώτες και γύρισαν στο ψυχιατρείο. Οι 75 άνδρες αργότερα, ώσπου τελικά έκλεισε».

 Γ.Α.: «Οταν πήγα στο Δρομοκαΐτειο το 1983 αντίκρισα την αυλή των θαυμάτων. 900 άτομα μαζί κι εκείνοι που ζούσαν στα δύο αυτά πειθαρχικά τμήματα, το έσχατο της ύπαρξης. Τους έκλειναν στις 5 το απόγευμα σε ένα θάλαμο 15 τ.μ. με ένα δοχείο νυχτός έως το άλλο πρωί. Το δοχείο ξεχείλιζε, ενώ το πρωί τούς έβγαζαν έξω σαν κοπάδια για να καθαρίσουν με μάνικες τον χώρο, με αποτέλεσμα να διασκορπίζονται οι ακαθαρσίες παντού και να μυρίζουν τα πάντα μόνιμα. Αυτό είχε δημιουργήσει εθισμό ακόμη και στο προσωπικό. Οταν πήγαμε εκεί να δουλέψουμε στην αρχή διοργανώναμε μικρές γιορτές, φέρναμε και ορχήστρα. Κατάλαβα ότι το προσωπικό άρχισε να μπαίνει στο πνεύμα του τι προσπαθούσαμε να κάνουμε, όταν σε κάποια τέτοια γιορτή δήλωσαν ότι δεν θέλουν να αμειφθούν με ρεπό για την υπερωριακή απασχόληση, μια και διασκέδασαν και οι ίδιοι. Αλλάζανε κι αυτοί και θέλανε να φύγουν πια από τις άθλιες συνθήκες που βίωναν. Υπήρχαν άτομα γυμνά να σέρνονται στο δάπεδο μαζί με ποντίκια και κόπρανα.

Οταν δώσαμε στη δημοσιότητα φωτογραφίες του χώρου με τις δύο τουαλέτες για 75 ασθενείς, μας έκαναν ΕΔΕ. Επικεφαλής της επιτροπής διερεύνησης ήταν ένα μέλος του Δ.Σ. του ιδρύματος. Μας ζήτησε να ανακαλέσουμε εγγράφως όλα όσα είχαμε καταγγείλει. Κατάλαβα τότε ότι ο άνθρωπος αυτός δεν είχε καν δει τον χώρο στον “Αγ. Ισίδωρο” και τον κάλεσα να πάμε μαζί εκεί. Πήγαμε μαζί, είδε, έσκυψε το κεφάλι κι έφυγε ξεχνώντας για πάντα την ΕΔΕ».

Τα τμήματα καταργούνται το 1988 και 1990. Ηδη υπήρχε και κίνηση παράλληλη με την ίδρυση τμήματος επανένταξης μέσα στο ψυχιατρείο και προετοιμασίας να βγουν έξω ασθενείς με προοπτική να δημιουργηθούν εξωτερικές δομές.

Μεταρρύθμιση χωρίς ψυχιάτρους


Θ.Μ.: «Το 1984 είχε γίνει ο ευρωπαϊκός κανονισμός 815/84 με αφορμή το σκάνδαλο της Λέρου. Ενα σημείο που σημαδεύει μέχρι σήμερα τη φύση της ψυχιατρικής ΜΗ μεταρρύθμισης. Με βάση εκείνον τον κανονισμό είχαν σχεδιαστεί να γίνουν οι δομές εκτός Δρομοκαΐτειου. Επειδή όμως πέρασε ο χρόνος, δεν βρήκαν οικόπεδα και δεν θα μπορούσαν να απορροφήσουν τα κονδύλια, η τότε σύμβουλος Ψυχικής Υγείας του υπουργείου αποφασίζει να γίνουν μέσα στο ψυχιατρείο οι δομές. Κάτι δηλαδή που επρόκειτο να γίνει μέσα στην κοινότητα με στόχο την επανένταξη έγινε τελικά μέσα στο ψυχιατρείο.

Αντιδράσαμε αλλά τελικά βοηθήσαμε. 4 μήνες κινητοποιήσεων μέχρι που άλλαξε ο πρόεδρος και ο νέος που ήρθε τουλάχιστον άκουγε. Επί τριάντα χρόνια το αίτημα της μεταρρύθμισης δεν προήλθε ποτέ από τα κάτω. Η ψυχιατρική κοινότητα δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ να κάνει μεταρρύθμιση. Η μεταρρύθμιση ήρθε απέξω, μετά το σκάνδαλο της Λέρου, με αποτέλεσμα όλες οι τότε πρωτοβουλίες να αναλαμβάνονται από άτομα και μικρές ομάδες-νησίδες σε κάθε ίδρυμα, όπου μεμονωμένα κατάφεραν κάτι με την όποια μικρή εξουσία τούς έδινε η θέση τους. Αυτό το εκμεταλλεύτηκαν τελικά διάφοροι θεσμικοί παράγοντες απ’ έξω μια και προσέδιδε στην Ελλάδα το άλλοθι ότι κάτι επιτέλους γίνεται. Ερχονταν ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενα προγράμματα, άρχιζαν να λειτουργούν κάποια τμήματα, αλλά μόλις τέλειωναν τα λεφτά σταματούσαν αμέσως, μια και ο κρατικός προϋπολογισμός δεν χρηματοδοτούσε τη συνέχεια. Σε ένα πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης, πληρωνόταν ο καθηγητής, έπαιρναν και οι ασθενείς και το προσωπικό ένα μικρό επίδομα και μετά από 12 μήνες, τέλος. Οι ασθενείς γυρνούσαν στο ψυχιατρείο. Δεν υπήρχε καμιά συνέχεια στην κατεύθυνση της αποασυλοποίησης».

Αποασυλοποίηση εντός;

Γ.Α.: «Ακριβώς. Το Δρομοκαΐτειο διαθέτει 300 στρέμματα και παλιότερα, πριν χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΥ, ήταν αυτόνομο. Είχε βουστάσια και γεωργικές καλλιέργειες και έτσι σκεφτήκαμε να τα αναβιώσουμε όλα αυτά με τις “συνεταιριστικές”. Πήραμε στην ευθύνη μας 7 στρέμματα ενώ υπήρχε ήδη και γεωπόνος που φρόντιζε την έκταση και με λίγα (ευρωπαϊκά) χρήματα που είχαν περισσέψει φτιάξαμε έναν γεωργικό συνεταιρισμό. Εκανα τότε μια έρευνα στα τμήματα και βρήκα ότι από τους 900 ασθενείς εργάζονταν ήδη 200 άτομα από 2 έως 8 ώρες την ημέρα σε μαύρη εργασία. Το ¼ του πληθυσμού δηλαδή εργαζόταν 250 ημέρες τον χρόνο και μάλιστα ούτε καν όπως στη φυλακή που το μεροκάματο μετράει διπλή ημέρα κράτησης, με την ανοχή των διοικητών και των συναδέλφων.

Τους πολύ “δουλευταράδες” δεν μας τους έδιναν, γιατί τους είχαν ανάγκη. Φτιάξαμε δύο κυλικεία, ένα κομμωτήριο, ένα μίνι μάρκετ ενώ υπήρχε κι ένα ραφείο. Η λογική ήταν να ξεπεραστεί το καθεστώς της “εργοθεραπείας”. Να απασχολείσαι, δηλαδή, κάνοντας άχρηστα πράγματα στον κενό χρόνο που σου δημιουργεί το ίδιο το άσυλο. Εμείς λέγαμε να φτιάχνεις χρήσιμα πράγματα που θα καταναλωθούν και να αμείβεσαι ανάλογα με ό,τι προσφέρεις. Είχαμε μια παραγωγή που πουλούσαμε στο νοσοκομείο και τα έσοδα μοιράζονταν στους εργαζόμενους ασθενείς. Σήμερα όλα έχουν αποδυναμωθεί. Λειτουργούν μόνο τα κυλικεία, αλλά δίνουν στους ασθενείς μόνο μια πολύ μικρή αμοιβή, ενώ βγάζουν από όσο ξέρω αρκετά. Παλιά είχαμε κανονικό ημερομίσθιο. Τα ταμεία τα διαχειρίζονται οι υπάλληλοι του νοσοκομείου».

 Θ.Μ.: «Ακόμα κι όταν έγιναν οι κανονικοί κοινωνικοί συνεταιρισμοί (ΚΙΣΠΕ) εκτός του ασύλου που δεν αναπτύχθηκαν πλην ελάχιστων, ο νόμος προέβλεπε ότι δεν μπορούν να είναι επικεφαλής των Δ.Σ. ψυχικά πάσχοντες. Αποκλεισμός a priori από κάτι που υποτίθεται ότι έγινε γι’ αυτούς».

 Τα πειθαρχεία έκλεισαν, το δέσιμο και η βαριά φαρμακευτική αγωγή και καταστολή σταμάτησαν;

 Θ.Μ. :«Αυτά δεν σταμάτησαν ποτέ. Μπορεί να είχαμε προσπάθειες μεταρρυθμιστικού χαρακτήρα αλλά το σύστημα δεν άλλαζε, δεν άλλαξε! Μπορεί να έκλεισε η “Αγία Μαρκέλλα”, αλλά κάποιες γυναίκες τις έδεναν στους θαλάμους. Απλά τότε φάνηκε ότι τα πειθαρχεία δεν ήταν αναγκαία, όπως και μετά ελπίζαμε ότι θα φαινόταν ότι δεν πρέπει να υπάρχουν ούτε τα ψυχιατρεία. Αυτό όμως δεν έγινε ποτέ».

Γ.Α.: «Υποτίθεται ότι τα δύο πειθαρχεία είχαν και θεραπευτικό έργο, όπως υποστήριζε το προσωπικό. Εμείς παρατηρήσαμε ότι όλοι οι ασθενείς που γυρνούσαν από εκεί είχαν προβλήματα ακράτειας χωρίς οργανικό πρόβλημα. Μόλις ήρθαν στους θαλάμους, σιγά σιγά επανήλθαν και μάλιστα έγινε και μείωση της φαρμακευτικής αγωγής. Απεδείχθη δηλαδή ότι ο χώρος εκείνος ήταν απολύτως αντιθεραπευτικός. Την ίδια περίοδο, στη Θεσσαλονίκη, ο σημερινός καθηγητής στο ΑΠΘ Κώστας Μπαϊρακτάρης έκανε τους πρώτους συνεταιρισμούς και τις μονάδες επανένταξης εκτός, ενώ άρχισε να γίνεται αυτό λίγο στην Αθήνα, στην Κρήτη κι αλλού».

Μεταρρύθμιση λόγω…σεισμών

Θ. Μ.: «Το θέμα είναι ότι άνοιξε θεωρητικά η πόρτα στη δεκαετία του ’90 για να βγουν οι ασθενείς και να κατοικήσουν σε ξενώνες, οικοτροφεία και διαμερίσματα. Πολλά λόγια, αλλά στην πράξη πάλι μέσα στο Δαφνί έμεναν οι ασθενείς. Οι σοβαρές προσπάθειες επανένταξης έγιναν στη Θεσσαλονίκη και στη Λέρο. Χωρίς σχεδιασμό από το κράτος αλλά με τις απειλές της Ε.Ε., ότι θα κοπεί συνολικά η χρηματοδότηση αν δεν σταματήσει το αίσχος στη Λέρο, έβαλαν σημαντικά οικονομικά κίνητρα για τους γιατρούς και το προσωπικό που θα πήγαιναν στη Λέρο. Δεν πήγε κανείς! Πήγα μόνο εγώ για διαφορετικούς λόγους και κάποιοι ψυχολόγοι για να μη χαθούν τα προγράμματα και προσλήφθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες.

Οι πολλές δομές όμως στην Αθήνα έγιναν πολύ αργότερα, το 1999, όχι λόγω μεταρρύθμισης αλλά λόγω του σεισμού που χτύπησε και το Δαφνί. Μέχρι τότε τα γενικά νοσοκομεία και οι ιδιωτικές κλινικές δέχονταν μόνο εκούσιους ασθενείς κι όχι αναγκαστικές νοσηλείες λόγω… ιδεολογίας των συναδέλφων, μια και οι αναγκαστικοί εγκλεισμοί ήταν μόνο για το Δαφνί και το Δρομοκαΐτειο. Ομως με κλειστό το Δαφνί για τρία χρόνια υποχρεώθηκαν μέχρι και σήμερα να παίρνουν και ακούσιους ασθενείς. Το Δαφνί λοιπόν υποχρεωτικά βγαίνει εκτός και δημιουργεί με 50 διαμερίσματα και 35 ξενώνες οικοτροφεία. Τώρα που μιλάμε, 600 ασθενείς έχουν ενταχθεί σε δομές σε όλη την Αθήνα ενώ στο Δαφνί υπάρχουν 500 περίπου ασθενείς».

Γ.Α.: «Στο Δρομοκαΐτειο έχουμε τώρα 350 ασθενείς, 100 ασθενείς σε εξωτερικές δομές και 200 ασθενείς νοσηλεύουν οι διάφορες ΜΚΟ. Λίγες όμως κάνουν μια σοβαρή δουλειά, οι άλλες λειτουργούν σαν άλλοθι».

Θ.Μ.: «Παλιότερα υπήρχαν και οι κινητές μονάδες Ψυχικής Υγείας, κυρίως στην επαρχία, με ομάδες γιατρών που σε κάθε δήμο εξέταζαν τα προβλήματα. Κάτι σαν τα κέντρα Ψυχικής Υγείας στις πόλεις αλλά τις δώσανε όλες σε ΜΚΟ. Τις δημόσιες τις σαμπόταραν και έκλεισαν όπως π.χ. τη μονάδα της Ρόδου. Η χρηματοδότηση στις ΜΚΟ σήμερα ακολουθεί το μοντέλο χρηματοδότησης όλων. Μπορεί να είναι και ένα χρόνο απλήρωτοι. Η λογική του μετασχηματισμού μέσα στην κοινωνία έμεινε στα χαρτιά».

Οι διαβεβαιώσεις της υφυπουργού

Δείξαμε στους συνομιλητές μας την επιστολή Παπακώστα στον επίτροπο που αναφέρεται αναλυτικά σε εκατοντάδες δομές, προγράμματα εκπαίδευσης των ειδικών, κλείσιμο των ασύλων, τελειοποιημένα μοντέλα ψυχιατρικής φροντίδας κ.λπ.. Ρωτήσαμε πόσο κοντά είναι όλα αυτά στην πραγματικότητα.

Θ.Μ.: «Η Σελήνη είναι πιο κοντά από την περιγραφή αυτή. Η Λέρος δεν έγινε ποτέ μάθημα ή παράδειγμα για κανέναν. Με τον σεισμό κάναμε απλά ξενώνες και οικοτροφεία, δεν κάναμε εναλλακτικές δομές με δίκτυο κοινωνικών υπηρεσιών και εξελιγμένα κέντρα Ψυχικής Υγείας».

Γ.Α.: «Το άσυλο απλά μεταφέρθηκε έξω. Χωροταξική μετακίνηση που ωφέλησε κάποιους και κάποιες δομές, ενώ πολλές παραμένουν κλειδωμένες συνεχώς».

Θ.Μ.: «Δηλαδή δεν βγαίνει κανείς έξω, ενώ υπάρχουν και μηχανικές καθηλώσεις ασθενών. Μάλιστα το υπουργείο θεωρεί ότι αυτό επιτρέπεται όπως και οι κάμερες στα υπαρκτά επίσης δωμάτια απομόνωσης. Ακούγεται ότι σε κάποιες δομές γίνονται σημεία και τέρατα ακόμα και σε οικονομικό επίπεδο εκμετάλλευσης των ασθενών. Ο κρατικός έλεγχος περιορίζεται απλά στον τρόπο μείωσης των εξόδων. Το κράτος θα πληρώνει μέχρι το 2016 τις ΜΚΟ που έχουν τις δομές, αλλά μετά ζητάει να βρουν πόρους, δηλαδή να απευθυνθούν στον χρήστη. Ηδη ορισμένες ΜΚΟ παίρνουν μόνο όσους έχουν σύνταξη και φτάνουν στο σημείο να χειρίζονται και τα όποια εισοδήματα των εγκλείστων. Καταλαβαίνετε τι μπορεί να σημαίνει αυτό; Τους άπορους τους στέλνουν στο Δαφνί».

Γ.Α.: «Το σύστημα νοσηλείας δεν άλλαξε από το 1992 που ψηφίστηκε ο νόμος για δικαιώματα του ασθενή. 55% οι ακούσιες νοσηλείες πριν από 30 χρόνια, 55% και το 2014. Τον νόμο δεν τον εφαρμόζουν ούτε οι ψυχίατροι ούτε οι εισαγγελείς ούτε οι δικαστές. Ερχεται, για παράδειγμα, το χαρτί ότι την τάδε του μηνός ένας ασθενής περνάει από δικαστήριο ώστε να αποδειχτεί η ανάγκη νοσηλείας (όπως ορίζει ο νόμος) και ο ασθενής έχει ήδη πάρει εξιτήριο. Ενώ ο νόμος ορίζει μέσα σε 10 μέρες από την εισαγωγή να γίνεται το δικαστήριο, η υπόθεση εκδικάζεται ακόμη και δυο μήνες μετά. Εάν ακόμη νοσηλεύεται, δεν υπάρχει κανείς να τον συνοδέψει στο δικαστήριο. Το δικαίωμα που του δίνει ο νόμος δεν το απολαμβάνει ποτέ. Υπογράφει ο ψυχίατρος ότι δεν δύναται να παραστεί και τελειώνει το θέμα. Ούτε οι συγγενείς το μαθαίνουν.

Το μεγάλο ποσοστό της ακούσιας νοσηλείας δείχνει όμως και την κατάσταση πριν από το άσυλο. Την κατάσταση που υπάρχει στη γειτονιά, στην Αστυνομία, στην Εισαγγελία, την κατάσταση που υπάρχει στην οικογένεια που ζει το πρόβλημα απομονωμένη χωρίς βοήθεια ή κοινοτική στήριξη και, όταν φτάνει στο αμήν, ζητάει εισαγγελική παρέμβαση. Μόνο αν υπήρχε ολοκληρωμένο δίκτυο υπηρεσιών θα μπορούσε να κλείσει το άσυλο. Τομεοποιημένο και στη γειτονιά, αυτό θα ήταν μεταρρύθμιση».

Θ.Μ.: «Η κοστολόγηση του “σχιζοφρενή” από την ΕΣΑΝ Α.Ε. (Εταιρεία Συστήματος Αμοιβών Νοσοκομείων Α.Ε.) είναι για είκοσι μέρες 3.500 ευρώ. Την εικοστή πρώτη ημέρα πρέπει να φύγει. Βγάζω τη διάγνωση αυτή και θα είμαι συνεπής στο πόσο θα τον κρατήσω. Χωρίς να ξέρει κανείς πώς θα ζήσουν αυτοί οι άνθρωποι. Σου δίνουν το φάρμακο και μόλις φύγουν τα συμπτώματα, χωρίς καμιά άλλη φροντίδα, σε διώχνουν ακόμη κι αν δεν έχεις πού να πας, πού να μείνεις, πώς να ζήσεις. Ηδη πολλοί ψυχίατροι το εφαρμόζουν. Το Κλειστό Νοσήλιο (ΚΕΝ) θα ελέγχει και την ψυχική νόσο και αν κρατήσεις κάποιον για 30 μέρες τότε θα αξιολογηθείς αρνητικά. Μιλάμε για τραγωδίες που παίζονται γύρω μας. Το σύστημα τους βγάζει έξω στον δρόμο. Αν κάποιος κάνει φασαρία τον βάζουμε μέσα, τον ησυχάζουμε, και μετά πάλι στον δρόμο».

Θ.Μ.: «Το ψυχιατρείο είναι χειρότερο από τη φυλακή γιατί τουλάχιστον στη φυλακή υπάρχουν κάποιοι κανόνες και κάποια δικαιώματα. Στο ψυχιατρείο δεν υπάρχουν κανόνες γιατί είσαι τρελός, κρίνεσαι από άλλους που αποφασίζουν ότι τα λεγόμενά σου είναι αποτέλεσμα της αρρώστιας σου, άρα δεν έχεις κανένα δικαίωμα. Μετά τον αναγκαστικό εγκλεισμό είσαι στα χέρια και στην κρίση άλλων κι αν αντιδράσεις τότε αυτό είναι σύμπτωμα. Το δικό μας Τμήμα (το 9) μέσα στο Δαφνί λειτουργεί 10 χρόνια με ανοιχτές πόρτες και χωρίς μηχανικές καθηλώσεις. Παίρνουμε αυτούς που παίρνουν και όλοι οι άλλοι. Πώς γίνεται λοιπόν να είναι οι άλλοι δεμένοι και οι δικοί μας ελεύθεροι;»

Γ.Α.: «Καταφέραμε αν μη τι άλλο να αποδείξουμε ότι μια άλλη ψυχιατρική είναι εφικτή, ότι μπορεί να συμβεί. Αυτό κρατάμε κι εμείς φεύγοντας».

 Λέρος: από την κόλαση στον τουρισμό


Η Λέρος -αφηγείται ο Θ. Μεγαλοοικονόμου- ξεκίνησε με ένα δισέλιδο πρόγραμμα που χαρακτηρίστηκε από αρμόδιο του υπουργείου σαν διακήρυξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων: «Γράφαμε ότι έπρεπε να γίνουν μέσα στη Λέρο δύο διαμερίσματα κι ένας αγροτικός συνεταιρισμός. Την ίδια περίοδο άρχισε και η ιστορία με τις ΜΚΟ, δηλαδή πώς θα αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα χωρίς όμως να το λύσουμε. Με δυο λόγια, ήρθαν, επέλεξαν τους πλέον λειτουργικούς ασθενείς χωρίς να αλλάξουν οι συνθήκες λειτουργίας του ψυχιατρείου ώστε να μετασχηματιστεί. Τους πήραν και πήγαν στο λιμάνι του Πειραιά και είπαν στα κανάλια: να οι πρώτες επιστροφές από τη Λέρο χάρη στη ΜΚΟ. Η όλη χρηματοδότηση ήταν να πάνε στη Λέρο για δύο μήνες να επιλέξουν τους ασθενείς και να φύγουν.

Οταν λοιπόν έφυγαν το 1991 με τους 100 ασθενείς, το ψυχιατρείο έμεινε σε χειρότερη κατάσταση, γιατί είχαν μείνει εκεί οι πλέον ανήμποροι. Οπως βίαια τους είχαν πάει στη Λέρο, το ίδιο βίαια τους πήραν από κει. Η γραμμή από τότε ήταν βαθμιαία ιδιωτικοποίηση της Ψυχικής Υγείας. Μη κερδοσκοπικές εταιρείες, αλλά στην ουσία κερδοσκοπικές με σχέσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου.

Εμείς αρχίσαμε να δουλεύουμε στη Λέρο φτιάχνοντας στην αρχή 4 διαμερίσματα και θυμάμαι ακόμα την κλειστή στα ΜΜΕ συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου όπου έλεγαν ότι πρέπει κάτι να κάνουμε, γιατί βομβαρδιζόμαστε και θα τους πάρουν όλους από εδώ. Η οικονομία του νησιού βασιζόταν στο ψυχιατρείο. Το 60% του ενεργού πληθυσμού ζούσε από το ψυχιατρείο. Εκεί λοιπόν όλοι συμφώνησαν σιωπηλά να γίνει το πρώτο διαμέρισμα, τον Δεκέμβρη του 1991. Ο πρώτος ασθενής ήταν από αυτούς που κυκλοφορούσαν στο ψυχιατρείο εντελώς γυμνοί.

Αυτοί ζούσαν στο Περίπτερο 16 που μετά έκλεισε. Εχουμε φωτογραφίες που στην πρώτοι φάση είναι γυμνοί και εξαθλιωμένοι και οι ίδιοι δύο χρόνια μετά είναι ντυμένοι κανονικά, ζούνε στα διαμερίσματα και κυκλοφορούν στην πόλη. Η Λέρος ήταν δημιούργημα του κράτους και της Ψυχιατρικής. Υπέγραφε ο ψυχίατρος, και οι άνθρωποι μεταφέρονταν με αρματαγωγό από τον Σκαραμαγκά τσουβαλιασμένοι ανά 700 στη Λέρο. Αν για δύο ή τρία χρόνια δεν είχες επισκεπτήριο, πήγαινες στη Λέρο. Τους έβαζαν στο πέτο ένα χαρτάκι με το όνομά τους και αν το έχαναν μέσα στο καράβι τότε αποκτούσαν για παράδειγμα το όνομα Παρασκευάς Αγνώστου, επειδή ήταν άγνωστο το επίθετο και έφτασε στη Λέρο μια Παρασκευή. Το άλλο χαρακτηριστικό της (μη) μεταρρύθμισης είναι ότι οι γυμνοί μετά τις καταγγελίες και πριν από τα προγράμματα μεταφέρθηκαν στο Περίπτερο 9 της Λέρου. Μετά όμως, όταν άρχισαν τα προγράμματα, κατάργησαν το 9 και τους μετέφεραν στην περιοχή του Αϊ-Γιώργη, που ήταν ένα χλμ. μακριά ώστε να μη φαίνονται. Εγινε η μετακόμιση εκεί και όσων θεωρούσαν δύσκολους και από 70, που είχαν μείνει στο Περίπτερο 9, τους έκαναν 140. Στο ψυχιατρείο, που ήταν παλιά στρατώνες των Ιταλών, τα σπιτάκια των αξιωματικών έγιναν γραφεία και πήγαν εκεί τους πιο λειτουργικούς ασθενείς ώστε να αλλάξει η εικόνα!

Οταν φτιάξαμε τα διαμερίσματα, σε πρώτη φάση αποδομήθηκε εντελώς στη Λέρο η έννοια του ανίατου. Αν απαντήσουμε στις ανάγκες των ασθενών, η έννοια αυτή δεν υπάρχει. Εγιναν μέσα σε ένα χρόνο 26 διαμερίσματα και αποτέλεσε το νησί το καλύτερο παράδειγμα ενσωμάτωσης στην κοινωνία των ψυχικά πασχόντων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ στο νησί λόγω του τρόμου για το ψυχιατρείο δεν υπήρχε τουρισμός, έπειτα από αυτές τις προσπάθειες η Λέρος απέκτησε σημαντικό τουρισμό. Το 1996 είχαν ήδη βγει έξω 130 ασθενείς και ζούσαν στην κοινότητα. Τότε ακριβώς αυξήθηκε ο τουρισμός που δεν εμπόδιζαν φυσικά οι ασθενείς.

Οταν σταμάτησαν τα προγράμματα ξαφνικά στις 30.6.1995, έμειναν στη Λέρο όλοι απλήρωτοι και μέχρι να αναλάβει το κράτος παρέμειναν εκεί ελάχιστοι εργαζόμενοι απλήρωτοι για τρία χρόνια. Τώρα στη Λέρο υπάρχει ένα εξοντωμένο προσωπικό και 200 ασθενείς σε δομές εντός ψυχιατρείου».
 
Διαβάστε

*Βαΐα Καλτσή «Ανθρωπολογικές Προσεγγίσεις της “Ψυχικής Ασθένειας”»: Λόγοι Ασθένειας, Αφηγήσεις Ζωής στα Ορια του Ασύλου»

(Διπλωματική Εργασία στο Πάντειο, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Κοινωνικής και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας, 2008-2010, Αθήνα). Προσβάσιμη στο http://goo.gl/UZ8z7M

*Ιός «Φαντάσματα από το μέλλον»

(Το 18 ΑΝΩ, τα ψυχιατρεία, η τοξικομανία και η ιστορία) («Εφ.Συν.», 16.3.2014)

Μέσα στην οικονομική κρίση τα φαντάσματα του παρελθόντος απειλούν και πάλι τις προσπάθειες των φορέων ψυχικής φροντίδας και απεξάρτησης. http://www.efsyn.gr/?p=182246

*Υπουργείο Υγείας «Επιστολή της υφ. Υγείας Κ. Παπακώστα – Σιδηροπούλου προς τον επίτροπο Κοινωνικών Υποθέσεων της Ε.Ε. κ. Lazlo Andor» (4.9.2014, Υ5α,β/ΓΠ/28177) Η επιστολή-αναφορά της υφυπουργού Υγείας προς τον αρμόδιο επίτροπο, στην οποία υποστηρίζεται ότι έχει υλοποιηθεί το «σύμφωνο Andor-Λυκουρέντζου».

Eπισκεφτείτε

*«Καταφύγιο ευαίσθητων ψυχών»

(Περιοδικό «Γκρέκα», 23.8.2014)

Συνέντευξη της Τζούλης Αγοράκη με τον ψυχίατρο Γιώργο Αστρινάκη, ο οποίος διατέλεσε τριάντα χρόνια ψυχίατρος στο Δρομοκαΐτειο. Από το δημοσίευμα αυτό είναι οι φωτογραφίες του Βασίλη Μακρή που συνοδεύουν το κείμενο του «Ιού».

http://grekamag.gr/22973/

 


Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2014

«Στον Μεσαίωνα θα έκαιγαν εμένα. Τώρα καίνε μόνο τα βιβλία μου».

από Μηχανή του χρόνου

Η απάντηση του Φρόιντ στους Ναζί όταν έκαψαν τα βιβλία του και ο ύμνος του στην κοκαΐνη!

Freud_Nazi Book Burnings

Το 1884, ο 28χρονος Σίγκμουντ Φρόυντ έψαχνε απεγνωσμένα έναν τρόπο να διαπρέψει στην ιατρική. Ήθελε να παντρευτεί την αγαπημένη του Μάρθα, αλλά η πλούσια οικογένειά της δεν θα τον δεχόταν χωρίς σταθερή δουλειά και εισόδημα. Για να αποκτήσει όμως όνομα και κύρος ως γιατρός, έπρεπε να ανακαλύψει κάτι εξαιρετικό. Για ένα διάστημα ασχολήθηκε με τα γεννητικά όργανα των χελιών, ψάχνοντας ένα τρόπο αναγνώρισης του φύλου τους. Δεν τα κατάφερε ποτέ και απογοητευμένος εγκατέλειψε την έρευνά του. Ώσπου το 1884, έφτασε στα χέρια του μία σπάνια ουσία. Και το όνομα αυτής ήταν «κόκα»

Σίγκμουντ και Μάρθα Φρόυντ
Σίγκμουντ και Μάρθα Φρόυντ 

Μετά την πρώτη δοκιμή κατέγραψε την εμπειρία του: «Λίγα λεπτά αφού παίρνεις κοκαΐνη, νιώθεις μια ξαφνική ανάταση και ένα αίσθημα ελαφρότητας. Αισθάνεσαι τριχωτά τα χείλια σου και μία ζεστασιά εξαπλώνεται στο σώμα σου. Αν πιεις κρύο νερό, το νιώθεις ζεστό στα χείλη και κρύο στο λαιμό». 

Έγραψε και στην αρραβωνιαστικιά του, Μάρθα για το «μαγικό φάρμακο», εκθειάζοντας τις δυνατότητές του: «Θα σε φιλήσω μέχρι να κοκκινίσεις και θα σε ταΐσω μέχρι να παχύνεις. Κι αν είσαι κακό κορίτσι, θα σου δείξω ποιος είναι πιο δυνατός, ένα μικρό κορίτσι που δεν τρώει το φαΐ του ή ένας ψηλός, δυνατός άντρας με κοκαΐνη στο σώμα του. Στην τελευταία κρίση κατάθλιψης που έπαθα, πήρα πάλι κοκαΐνη και ακόμα και η μικρή δόση ανύψωσε την ψυχολογία μου με υπέροχο τρόπο. Τώρα συγκεντρώνω πληροφορίες για να γράψω έναν ύμνο για αυτή τη μαγική ουσία».

Το 1884 δημοσιεύτηκε η μελέτη του, με τίτλο «Uber Coca», που έδωσε πολύ σημαντική ώθηση στην καριέρα του γιατρού. 
Όμως, ο Φρόυντ δεν πρόλαβε να «ανακαλύψει» πρώτος την χρησιμότητα της κοκαΐνης στην ιατρική. Είχε μιλήσει για την ουσία στον φίλο του και οφθαλμίατρο, Καρλ Κόλερ, ο οποίος άρχισε να χρησιμοποιεί κοκαΐνη σε εγχειρήσεις για να μουδιάζει τους οφθαλμούς των ασθενών και να μην νιώθουν πόνο. 
Οι μελέτες του Κόλερ αναγνωρίστηκαν παγκοσμίως ως πρωτοποριακές και η ιατρική κοινότητα αδιαφόρησε για τον Φρόυντ. Η αναγνώριση του Φρόυντ ήρθε αργότερα, το 1896, όταν χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τη λέξη «ψυχανάλυση» στο βιβλίο του: «Η Αιτιολογία της Υστερίας». 
Μέχρι τότε, ο Φρόυντ έκανε τακτική χρήση κοκαΐνης, γεγονός που έχει σχολιαστεί από πολλούς ερευνητές, οι οποίοι αμφισβητούν την αξία της δουλειάς ενός «ναρκομανούς».
Όμως, η επικρατέστερη άποψη είναι ότι ο Φρόυντ απεξαρτήθηκε απ’ την κοκαΐνη το 1896, μετά τον θάνατο του πατέρα του που τον επηρέασε ψυχολογικά.

freud2

Ο σύμβουλος «έρωτα» 

Πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτη
Πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτη 

Τη δεκαετία του ’20, η φήμη του Φρόυντ είχε εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο. Η φύση της δουλειάς του ήταν τόσο πρωτοποριακή και μυστηριώδης, που προκαλούσε το ενδιαφέρον ακόμα και ατόμων που δεν ασχολούνταν με την ιατρική.

Δεν πέρασε απαρατήρητος ούτε από το Χόλιγουντ. Ο παραγωγός Σάμιουελ Γκόλντγουιν πρότεινε στον Φρόυντ να γίνει «σύμβουλος έρωτα» στην πιο ρομαντική ταινία όλων των εποχών. Ο Γκόλντγουιν του έδινε 100 χιλιάδες δολάρια για να βοηθήσει στη συγγραφή σεναρίου που θα παρουσίαζε την πιο ρεαλιστική και έντονη ιστορία αγάπης. Ο Φρόυντ απέρριψε την πρόταση, όπως είχε κάνει και τον προηγούμενο χρόνο, όταν του πρότειναν να ψυχαναλύσει τους διάσημους εγκληματίες Νέιθαν Λίοπολντ και Ρίτσαρντ Λεμπ, για 25 χιλιάδες δολάρια.

«Στον Μεσαίωνα θα έκαιγαν εμένα. Τώρα καίνε μόνο τα βιβλία μου» 

Το 1933, όταν ο ναζισμός εξαπλώθηκε στη Γερμανία, ο εβραίος Σίγκμουντ Φρόυντ δεν θορυβήθηκε. Τα βιβλία του κάηκαν σε δημόσια πυρά, αλλά ο Φρόυντ το αντιμετώπισε με χιούμορ και ειρωνία. Είπε: «Μα τι εξέλιξη είναι αυτή!Στον Μεσαίωνα θα έκαιγαν εμένα. Τώρα καίνε μόνο τα βιβλία μου». Παρέμεινε στην Αυστρία, απ’ όπου καταγόταν, έως και το 1938, όταν η χώρα προσαρτήθηκε στη Γερμανία και εντάθηκαν τα επεισόδια αντι-σημιτισμού.

Οι Ναζί καίνε βιβλία
                                    Οι Ναζί καίνε βιβλία

Ακόμα και τότε βέβαια, οι φίλοι του δυσκολεύτηκαν να τον πείσουν να εγκαταλείψει την πατρίδα του. Ορισμένα μέλη της οικογένειάς του έφυγαν για το Λονδίνο τον Μάιο του 1938, αλλά ο Φρόυντ έμεινε πίσω. Η κυβέρνηση είχε παγώσει τους τραπεζικούς του λογαριασμούς και χρειάστηκε να απευθυνθεί στη φίλη και συνεργάτιδά του, Πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτη, που είχε τα χρήματα και τις διασυνδέσεις για να τον βοηθήσει. Αποχώρησε απ’ τη Βιέννη στις 4 Ιουνίου του 1938 με το Όριεντ Εξπρές και δύο μέρες αργότερα έφτασε στο Λονδίνο, όπου έζησε μέχρι τον θάνατό του. Δυστυχώς δεν γλίτωσαν όλοι του οι συγγενείς. Τέσσερις απ’ τις αδελφές του έμειναν στην Αυστρία και πέθαναν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Ο θάνατος

Ο Σίγκμουντ Φρόυντ και η κόρη του, Άννα
Ο Σίγκμουντ Φρόυντ και η κόρη του, Άννα ... 
Ο Σίγκμουντ Φρόυντ ήταν μανιακός καπνιστής. 
Άρχισε το κάπνισμα στα 20 και δεν σταμάτησε ποτέ. 
Όταν ήταν νέος και φτωχός κάπνιζε μόνο τσιγάρα, αλλά καθώς τα οικονομικά του βελτιώνονταν, τα γούστα του έγιναν πιο εκλεπτυσμένα. Έφτασε στο σημείο να καπνίζει περισσότερα από 20 πούρα καθημερινά. Το 1923 εντοπίστηκε όγκος στο στόμα του και αφαίρεσαν τμήμα της γνάθου του. Μέσα στα επόμενα 16 χρόνια, εγχειρίστηκε άλλες 33 φορές, χωρίς να παρουσιάσει σημαντική βελτίωση. Το καλοκαίρι του 1939, σε ηλικία 83 ετών, δεν είχε πια όρεξη ούτε καν να προσπαθήσει να θεραπευθεί. Άλλωστε στην ηλικία του θα ήταν εξαιρετικά απίθανο. Στις 21 Σεπτεμβρίου, ο Φρόυντ πήρε τη μεγάλη απόφαση. Υπενθύμισε στον γιατρό του την υπόσχεση που του είχε δώσει να μην τον αφήσει να βασανίζεται άσκοπα. Ο γιατρός του, Μαξ Σουρ, συμφώνησε και έπεισε την κόρη του Φρόυντ, Άννα, να δώσει ένα τέλος στον πόνο του πατέρα της. Η Άννα ήταν αυτή που χορήγησε τη θανατηφόρα δόση μορφίνης στον πατέρα της. Ο Σίγκμουντ Φρόυντ πέθανε στις 23 Σεπτεμβρίου του 1939 και οι στάχτες του τοποθετήθηκαν σε ένα αρχαιοελληνικό αγγείο, που του είχε δωρίσει η Μαρία Βοναπάρτη. Όταν πέθανε η σύζυγός του, Μάρθα, το 1951 ζήτησε να μπουν και οι δικές τις στάχτες στο αγγείο. Το 2014, άγνωστοι αποπειράθηκαν να κλέψουν τις στάχτες των Φρόυντ και προκάλεσαν ζημιές στο πανάρχαιο αγγείο.

Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2014

«Πολίτες ενάντια στην κατάθλιψη»: Μια δράση διεκδίκησης και αλληλεγγύης



από tvxs

«Πολίτες ενάντια στην κατάθλιψη». Πρόκειται για μια δράση με στόχο τη δημιουργία ενός μοντέλου υποστήριξης για την κατάθλιψη που να μπορεί να διαθωθεί χωρίς μεγάλο κόστος. Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από την εκπαίδευση και οργάνωση ομάδων αυτοβοήθειας για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης.

Ήδη τη Δευτέρα 22 και Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου 2014 πραγματοποιήθηκε στα κεντρικά γραφεία της ΕΠΑΨΥ η πρώτη συνάντηση εργασίας του προγράμματος «Πολίτες ενάντια στην κατάθλιψη» (Αυτοβοήθεια, Δικτύωση και Θεραπευτική Υποστήριξη στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης σε αστικές και νησιωτικές περιοχές). Στη συνάντηση συμμετείχαν επαγγελματίες ψυχικής υγείας, λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας και ειδικοί στην εκπαίδευση καθώς και εμπειρογνώμονες στην αυτοοργάνωση και την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, από το φορέα Salten Psychiatric Centre του Bodo της Νορβηγίας.

Πρώτος στόχος του προγράμματος είναι η δημιουργία εγχειριδίων εκπαίδευσης τα οποία στοχεύουν στην υποστήριξη των ατόμων με προβλήματα που σχετίζονται με την κατάθλιψη στην υλοποίηση δράσεων αυτοβοήθειας.

Εντός του 2015 θα εκπαιδευτούν 30 επαγγελματίες και 100 λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας – άτομα που υποφέρουν από συμπτώματα κατάθλιψης. Επίσης θα παρέχεται θεραπευτικής υποστήριξη σε 120 άτομα με προβλήματα κατάθλιψης. Θα δημιουργηθούν παράλληλα μια ηλεκτρονική πλατφόρμα εκπαίδευσης και ενημέρωσης σε θέματα που αφορούν την κατάθλιψη όπως επίσης και σημεία δημόσιας πληροφόρησης και υποστήριξης για τη δημιουργία ομάδων αυτοβοήθειας. Τελικός σκοπός είναι η ενίσχυση της έννοιας της ενδυνάμωσης των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας και της συμμετοχής τους στην οργάνωση και παροχή βοήθειας. Το πρόγραμμα θα διαρκέσει ως τον Απρίλιο του 2016.

Η δράση θα πραγματοποιηθεί σε επιλεγμένες περιοχές της Αθήνας και των Κυκλάδων και σε συνεργασία με τοπικά δίκτυα και φορείς (Δίκτυα Αλληλεγγύης, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Κινήσεις Πολιτών, Εκκλησία) καθώς και με μεταφορά και εφαρμογή καλών πρακτικών από διεθνείς εμπειρίες. Ο χαρακτήρας του προγράμματος είναι πιλοτικός και ο στόχος είναι η όσο το δυνατόν πιο διευρυμένη εφαρμογή του με όρους κόστους - αποτελεσματικότητας.

«Η επένδυση στην ελεύθερη πρόσβαση σε συστηματική και κατάλληλα σχεδιασμένη εκπαίδευση και στην ενδυνάμωση των ληπτών υπηρεσιών υγείας είναι ένας τρόπος ενίσχυσης της αλληλεγγύης και της κοινωνικής ανθεκτικότητας καθώς παρέχει στους πολίτες εργαλεία να διεκδικήσουν το δικαίωμα τους σε καλύτερη φροντίδα ψυχικής υγείας, καλύτερη ποιότητα ζωής και κοινωνική ενσωμάτωση» σημειώνουν οι συμμετέχοντες φορείς.

* Το πρόγραμμα υλοποιείται με χρηματοδότηση στο πλαίσιο του Προγράμματος του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του ΕΟΧ στην Ελλάδα για τις ΜΚΟ «Είμαστε όλοι Πολίτες» και ειδικότερα του άξονα που αφορά στην «Αύξηση παροχής υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας προς ευάλωτες κοινωνικές ομάδες» που υλοποιεί το Ίδρυμα Μποδοσάκη. Συνεργαζόμενοι φορείς: Εταιρεία Περιφερειακής Ανάπτυξης Ψυχικής Υγείας, Ελληνική Εταιρεία Διαταραχών Διάθεσης (ΜΑΖΙ) και Ψυχιατρικό Κέντρο Salten (Norway).

Πέρα από τους εταίρους, το πρόγραμμα υποστηρίζουν: Γενικό Φιλόπτωχο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, Σύλλογος Οικογενειών και Φίλων για την Ψυχική Υγεία Β. Αττικής, European Network for Training and Research in Mental Health ENTER European Alliance Against Depression (EAAD), Το ερευνητικό τμήμα του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Maison Blanche στο Παρίσι στον τομέα της αξιολόγησης του προγράμματος

Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου 2014

Δέκα πράγματα που ενδεχομένως δεν γνωρίζετε για τον Φρόιντ

από tvxs

Ο Σίγκμουντ Φρόιντ πέθανε στις 23 Σεπτεμβρίου του 1939, στο Λονδίνο, σε ηλικία 83 ετών. Οι ριζοσπαστικές του ιδέες για την λειτουργία του ανθρώπινου μυαλού έθεσαν τις βάσεις της επιστήμης της ψυχολογίας. Με αφορμή την 75η επέτειο του θανάτου του το History δημοσίευσε δέκα πράγματα που ενδεχομένως να μην γνωρίζετε για τον άνθρωπο που έμεινε στην ιστορία ως «ο πατέρας της σύγχρονης ψυχανάλυσης».
1. Ο θάνατος του Φρόιντ ενδέχεται να ήταν μια υποβοηθούμενη αυτοκτονία

Το καλοκαίρι του 1939 ο Φρόιντ ήταν πλέον αδύναμος και υπέφερε από έντονους πόνους λόγω καρκίνου του στόματος. Στις 21 Σεπτεμβρίου ο Φρόιντ άρπαξε το χέρι του γιατρού και φίλου του, Μαξ Σουρ, και του υπενθύμισε μια παλαιότερη υπόσχεσή του: «να μην τον βασανίσει χωρίς λόγο». «Τώρα πια αυτό που ζω δεν είναι παρά βασανιστήρια χωρίς κανένα λόγο», του είπε. Αφού έλαβε την άδεια από την κόρη του Φρόιντ, Άννα, ο  Σουρ του χορήγησε μια υπερβολική δόση μορφίνης με ένεση για να του περάσουν οι πόνοι. Ο Φρόιντ έπεσε σε κώμα και δεν ξύπνησε ποτέ.

2. Ήταν μανιώδης καπνιστής και είχε υποβληθεί σε 30 χειρουργικές επεμβάσεις για αφαίρεση όγκων

Ο Φρόιντ εθίστηκε στο κάπνισμα μετά το πρώτο τσιγάρο που άναψε σε ηλικία 20 ετών. Καθημερινά σταματούσε σε ένα κατάστημα καπνού για να αγοράσει πούρα, καπνίζοντας πάνω από 20 καθημερινά. Παρά τις προειδοποιήσεις των γιατρών για το μανιώδες κάπνισμά του, ο Φρόιντ πίστευε πως η αγαπημένη του συνήθεια αυξάνει την παραγωγικότητα και τη δημιουργικότητά του. Μετά την ανακάλυψη όγκων στο στόμα, το 1923, οι γιατροί του αφαίρεσαν ένα μεγάλο μέρος από το σαγόνι του. Υποβλήθηκε συνολικά σε 33 χειρουργικές επεμβάσεις μέσα σε 16 χρόνια, όμως ποτέ δεν σταμάτησε το κάπνισμα.

3. Ο Φρόιντ πίστευε πως η κοκαϊνη είναι ένα θαυματουργό φάρμακο

Στη δεκαετία του 1880 ο Φρόιντ ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για ένα ελάχιστα γνωστό αλλά νόμιμο, εκείνη την περίοδο φάρμακο, που χρησιμοποιούσε ένας Γερμανός στρατιωτικός γιατρός για να αναζωογονήσει τους κουρασμένους στρατιώτες. Αυτό το φάρμακο δεν ήταν άλλο από την κοκαϊνη. Ο Φρόιντ πειραματίστηκε με την κοκαϊνη και μάλιστα τη μοίραζε σε φίλους και τη σύντροφό του, διαφημίζοντας μάλιστα τα «θεραπευτικά οφέλη» της σε μια έγγραφη αναφορά του το 1884 με τίτλο «Περί Κοκαϊνης», την οποία αποκαλούσε έναν «ύμνο σε αυτή τη μαγική ουσία». Ο Φρόιντ χορήγησε κοκαϊνη και στον φίλο του Ερνστ Φλάισλ φον Μάρξοφ σε μια προσπάθεια αποτοξίνωσής του από τον εθισμό της μορφίνης. Ο Μάρξοφ εθίστηκε στην κοκαϊνη. Όταν ο Φρόιντ πληροφορήθηκε πως φαινόμενα εθισμού αλλά και θανάτου από υπερβολική δόση κοκαϊνης έχουν καταγραφεί και σε άλλα άτομα σταμάτησε να υποστηρίζει τα ιατρικά οφέλη της. Ωστόσο συνέχισε να τη χρησιμοποιεί ο ίδιος ως φάρμακο για τις ημικρανίες, τη ρινική φλεγμονή και την κατάθλιψη μέχρι τα μέσα της δεκαετία του 1890.

4. Αρνήθηκε 100.000 δολάρια από έναν αμερικανό μεγιστάνα του Χόλιγουντ

Από το 1925 η φήμη του Φρόιντ είχε εξαπλωθεί σε τέτοιο βαθμό που ο παραγωγός ταινιών Σάμιουελ Γκολντγουιν του προσέφερε 100.000 δολάρια για να γράψει η να προσφέρει τις συμβουλές του για τη συγγραφή ενός σεναρίου με θέμα «τις μεγάλες ιστορίες αγάπης στον κόσμο». Ο Φρόιντ αρνήθηκε την προσφορά, όπως είχε κάνει και με τα 25.000 δολάρια που του είχε προσφέρει, το προηγούμενο έτος, ο εκδότης της εφημερίδας Chicago Tribune για να γράψει μια ψυχολογική ανάλυση για τους δύο διάσημους εγκληματίες Λέοπολντ και Λομπ, οι οποίοι θα δικάζονταν σε λίγο καιρό.

5. «Η Ερμηνεία των Ονείρων» ήταν αρχικά μια εμπορική αποτυχία

Το βιβλίο του Φρόιντ που θεωρείται ως η σημαντικότερη δουλειά του είχε πολύ μικρή ανταπόκριση όταν πρωτοδημοσιεύτηκε το 1899, πουλώντας μόλις 351 αντίτυπα σε έξι χρόνια. Δεύτερη έκδοση του βιβλίου δεν κυκλοφόρησε μέχρι το 1909.

6. Ο διάσημος καναπές του ήταν ένα δώρο από έναν ευγνώμων ασθενή

Ο Φρόιντ ξεκίνησε να εφαρμόζει τη μέθοδο της ύπνωση όταν άνοιξε το πρώτο του ιατρείο στη Βιέννη το 1886 με τους ασθενείς του να ξαπλώνουν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Όταν άρχισε να χρησιμοποιεί τη «διαλεκτική θεραπεία» κατά τη διάρκεια της ψυχανάλυσης ο Φρόιντ συνέχισε να καλεί τους ασθενείς του να ξαπλώνουν, στον περίφημο καναπέ του που ήταν ένα ευχαριστήριο δώρο από έναν ασθενή, ενώ ο ίδιος καθόταν στην πολυθρόνα του κρατώντας σημειώσεις.

7. Οι Ναζί έκαψαν τα βιβλία του - Διαφυγή από την Αυστρία

Ο Φρόιντ ήταν άθεος, ωστόσο η οικογένειά του ήταν εβραϊκή και ο ίδιος κυνηγήθηκε από τους Ναζί. Τα βιβλία του ήταν μεταξύ εκείνων που κάηκαν το 1933 από το ναζιστικό καθεστώς. Ο ίδιος αντιμετώπισε με σαρκασμό το γεγονός. «Έχουμε κάνει πρόοδο. Στον Μεσαίωνα θα έκαιγαν εμένα», είχε πει. Μετά την προσάρτηση της Αυστρίας, οι Ναζί εισέβαλαν στο σπίτι του, συλλαμβάνοντας και ανακρίνοντας την κόρη του. Με τη βοήθεια του φίλου και μιας ασθενούς του κατέφυγε στο Παρίσι και στη συνέχεια στο Λονδίνο με τη σύζυγό του και την κόρη του.

8. Τέσσερις από τις αδερφές του πέθαναν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης

Οι τέσσερις αδελφές του δεν κατάφεραν να τον ακολουθήσουν παρά τις προσπάθειες. Ο Φρόιντ πέθανε λίγες μόλις εβδομάδες μετά την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ οι τέσσερις αδελφές του που έμειναν στη Βιέννη στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης όπου τελικά σκοτώθηκαν.

9. Είχε μελετήσει τη σεξουαλική ζωή των χελιών

Ενώ ήταν ακόμη στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, ο νεαρός Φρόιντ μελετούσε ζωολογία. Σε ένα ερευνητικό ταξίδι στην Τεργέστη μελέτησε την αναπαραγωγή των χελιών, με τον καθηγητή να του αναθέτει να ερευνήσει ειδικά τα αρσενικά αναζητώντας τους όρχεις τους. Ο Φρόιντ μετά από πολλές ώρες μάταιης ανατομίας κατέληξε στο συμπέρασμα: «Όλα τα χέλια που έχουν ερευνήσει είναι θηλυκά».

10. Προσπάθησαν να κλέψουν τις στάχτες του

Οι στάχτες του Φρόιντ τοποθετήθηκαν σε έναν αρχαιοελληνικό αμφορέα. Η γυναίκα του, η Μάρθα, απεβίωσε το 1951 και οι στάχτες της τοποθετήθηκαν στον ίδιο αμφορέα, στο κρεματόριο Golders Green στο Λονδίνο. Το Ιανουάριο του 2014, η αστυνομία του Λονδίνου ανέφερε πως κλέφτες προσπάθησαν να πάρουν τις στάχτες. Αποτέλεσμα των προσπαθειών τους ήταν ο αμφορέας, 2.300 χρόνων, να υποστεί ζημιά. 

Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2014

ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΤΑ ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΑ ΚΑΙ ΙΔΡΥΟΥΝ... ΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΑ!

από ΕΕΚ

Ανακοίνωση της Πανελλαδικής Συσπείρωσης για την Ψυχιατρική Mεταρρύθμιση

Μέσα από μια προφανώς προσυμφωνημένη και προσχεδιασμένη διαδικασία, πριν καλά-καλά τελειώσει η συνεδρίαση του ΔΣ του ΨΝΑ (στις 12/9/14), το γνωστό σάϊτ «Υγεία360» ανάρτησε κατ’ αποκλειστικότητα και με θετικό σχολιασμό μιαν από τις αποφάσεις που πάρθηκαν στη συνεδρίαση αυτή και η οποία αφορά τους σχεδιασμούς για τους νοσηλευόμενους με άρθρο 69 ΠΚ, ενόψει του «βίαιου κλεισίματος των ψυχιατρείων».

Μια ακόμη ανακοίνωση στη λογική του «θεάματος», που σερβίρει, υπό μορφήν δήθεν «διαβούλευσης» (γνωρίζουμε τι σημαίνει αυτός ο όρος για την τροϊκάνικη κυβέρνησης και τα κατά τόπους όργανά της) την δημιουργία «δικαστικού ψυχιατρείου», την κόλαση, δηλαδή, «υψίστης ασφαλείας» για τους ψυχικά πάσχοντες και άλλους, όλο και πιο πολλούς, ανεπιθύμητους αυτής της κοινωνίας, που δεν χωρούν πια στις φυλακές του σωφρονιστικού συστήματος και την οποία έχουν προαποφασίσει, αλλά όχι καταλήξει ακόμα πώς ακριβώς θα θέσουν σε εφαρμογή.

Λέει, όπως πάντα ψευδώς, ο Διοικητής του ΨΝΑ, ότι για τους ασθενείς του άρθρου 69 ΠΚ που νοσηλεύονται στο ΨΝΑ «δεν υπάρχει κανένα θεραπευτικό πλαίσιο κλινικής διαχείρισης και εν γένει φροντίδας τους». Αν ισχύει  αυτό, τότε πώς, στη διάρκεια πολλών χρόνων, δεκάδες εξ΄ αυτών «έγιναν καλά», πήγαν στο δικαστήριο όπου έγινε άρση του  69 (αρ. 70 ΠΚ) και έκτοτε, με όσα στοιχεία είναι διαθέσιμα, κανείς τους δεν υποτροπίασε (με την έννοια της εκ νέου τέλεσης αδικήματος), διαψεύδοντας την όποια έννοια «επικινδυνότητας»;

Αν δεν ήταν η άγνοια, οι εμμονές και τα αρνητικά στερεότυπα με τα οποία λειτουργούν πολλοί δικαστές και εισαγγελείς όταν αντιμετωπίζουν έναν ψυχικά πάσχοντα και έρχονται αντιμέτωποι με το φάσμα της «επικινδυνότητας», απορρίπτοντας «άνευ λόγου και αιτίας» την άρση του 69 ΠΚ σε επανειλημμένες σχετικές αιτήσεις των θεραπόντων,  δεκάδες άλλοι θα είχαν ήδη βγει από το ΨΝΑ και θα ήταν τώρα στο σπίτι τους ή σε στεγαστική δομή, με την όποια ψυχιατρική φροντίδα θα είχαν ανάγκη.

Το ζήτημα είναι πολύ πιο πολύπλοκο από την μονοδιάστατη, απλοποιητική, προσχηματικού χαρακτήρα σκέψη που εκφράζεται στο σκεπτικό της πρότασης, η οποία ψηφίστηκε από το ΔΣ του ΨΝΑ. Οι ασθενείς αυτοί έχουν κάθε δικαίωμα να νοσηλεύονται, όπως όλοι οι πολίτες, στις διαθέσιμες κανονικές υπηρεσίες μέχρι να αναρρώσουν. Θα ήταν απαράδεκτο να μεταφερθούν σε «ειδικό τμήμα», εφόσον, μάλιστα, έχουν κριθεί «ακαταλόγιστοι» εξαιτίας ακριβώς της ψυχικής τους διαταραχής. Το ερώτημα που εγείρεται, είναι ως προς την αντιμετώπισή τους μετά την ανάρρωση, όταν θα προετοιμάζονται να περάσουν σ΄ ένα επόμενο στάδιο, κοινωνικής επανένταξης, όπου, φυσικά, χρειάζεται ένας εξατομικευμένος θεραπευτικός σχεδιασμός από κοινοτικές υπηρεσίες (που, όμως, δεν υπάρχουν, ούτε οι υπηρεσίες ούτε ο σχεδιασμός αυτός, ούτε καν ως σκέψη). Είναι σ΄ αυτή τη φάση που η διαιωνιζόμενη παραμονή τους στα τμήματα εισαγωγών είναι εξαιρετικά προβληματική, πρωτίστως για τους ίδιους : τους οδηγεί στην ιδρυματοποίηση και στην  παλινδρόμηση. Είναι σ’ αυτό το σημείο που τα τμήματα εισαγωγών μετατρέπονται σε αποθήκες, εκτός των άλλων, και των ασθενών με το άρθρο 69 ΠΚ. Με κύριους λόγους, στη βάση του υπάρχοντος, ασαφούς και αμφιλεγόμενου, νομοθετικού πλαισίου (το οποίο λειτουργεί ανασταλτικά και ακυρωτικά στην ίδια την θεραπευτική διαδικασία), αφενός, τον (απορριπτικό) τρόπο που λειτουργούν, συνήθως, οι δικαστές και αφετέρου, την παντελή έλλειψη εναλλακτικών κοινοτικών υπηρεσιών, καθώς και μιας αντίστοιχης κουλτούρας και πρακτικών αντιμετώπισης των ιδιαίτερων προβλημάτων και αναγκών τους.

Είναι σε μια τέτοια λογική, σε μιαν εναλλακτική στο ίδρυμα και στην φύλαξη προσέγγιση, που θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται το πρόβλημα και όχι στη λογική της δημιουργίας ενός επιστημονικοφανούς ιατρικού και νομικού περιτυλίγματος για το μπουντρούμιασμά τους στο, όποιας μορφής, δικαστικό ψυχιατρείο. Αλλωστε, πολλοί ψυχίατροι έχουν, εδώ και χρόνια, μαγειρέψει τη σάλτσα  της νέας συνταγής: «πώς μπορούμε να έχουμε ένα δολοφόνο δίπλα σε μια νοσηλευόμενη με κατάθλιψη»; Αυτό θα ξανακουστεί και ως το «ισχυρό επιχείρημα» - ισχυρό για όλους τους αδαείς.

Στην περίπτωση μιας ριζικά εναλλακτικής προσέγγισης στο ζήτημα της αντιμετώπισης των λεγόμενων «ακαταλόγιστων» ασθενών, ένα πρώτο ζήτημα θα ήταν η ριζική αλλαγή του νομικού πλαισίου, όχι, όμως, αποχωρισμένα αλλά σε άμεση συνάρτηση με την δημιουργία του δικτύου κοινοτικών υπηρεσιών. Ωστόσο, μια τέτοια συζήτηση με τα εκτελεστικά όργανα της τρόϊκας, που έχουν διοριστεί στο ΨΝΑ για να εφαρμόσουν το σύμφωνο Αντόρ – Λυκουρέντζου, δεν μπορεί να γίνει. Γιατί το μόνο που τους διακρίνει είναι η «ικανότητα» να κλέβουν και να χρησιμοποιούν «μεταρρυθμιστική» ορολογία για να ντύνουν τα πιο σκοτεινά νεοφιλελεύθερα σχέδια κοινωνικής καταστροφής.

Καλεί ο Διοικητής του ΨΝΑ, με τον γνωστό τρόπο που μάθαμε από Αδωνι και Βορίδη, σ’ ένα «διάλογο» και υποβολή προτάσεων (Συντονιστών Διευθυντών, κλπ). Καλεί και την Ψυχιατροδικαστική Εταιρεία, που, όμως, είναι γνωστές οι θέσεις της υπέρ του δικαστικού ψυχιατρείου και άλλων σχεδίων που σχετίζονται με το ψυχιατρείο των φυλακών Κορυδαλλού.

Μιλά για «τεχνική αξιολόγηση» από διεθνείς εμπειρογνώμονες, αλλά, φυσικά, «δεν λέει» ποιος και με ποια κριτήρια θα τους επιλέξει, ποιων απόψεων, πρακτικών και πολιτικών  θα είναι φορείς - συνήθως των διαφόρων ομοιωμάτων, σε κάθε χώρα, των High Security Βρετανικών ψυχιατρείων - για να μας διδάξουν «ποιο είναι το σωστό», τη στιγμή που υπάρχει μεγάλη συζήτηση και αμφισβήτηση σε πολλές χώρες για το κάτεργο των δικαστικών  ψυχιατρείων (στην Ιταλία, μάλιστα, έχει περάσει νόμος για την «κατάργησή» τους).

Φτάνει μέχρι του σημείου να επιβάλλει «αξιολόγηση όλων των ασθενών με το άρθρο 69» «από 3μελή επιτροπή ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων ειδικών στην ψυχιατροδικαστική», με επικεφαλής τον Δ/ντή της Β΄ Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής κλινικής του νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ – το οποίο, όμως, δεν δέχεται ούτε καν ακούσιες νοσηλείες, πόσο μάλλον να έχει εμπειρία από αντιμετώπιση ασθενών με το άρθρο 69. Δεν είναι μόνο απαράδεκτο να ορίζεται επιτροπή για να εξετάσει ασθενείς των οποίων την θεραπευτική ευθύνη έχει μια συγκεκριμένη θεραπευτική ομάδα, στοχοποιώντας και ταξινομώντας αυτούς τους ασθενείς σε μια ειδική κατηγορία, αυτών που έχουν, δήθεν, ανάγκη διερεύνησης της «επικινδυνότητάς» τους από κατόχους, υποτίθεται, «ειδικής γνώσης» – είναι ότι χρησιμοποιεί και την λέξη «αξιολόγηση» των ασθενών, λες και οι ασθενείς αυτοί είναι κάτι σαν δημόσιοι υπάλληλοι προς  αξιολόγηση - άλλοι θα πάρουν «πάνω από τη βάση», άλλοι, πιο «επικίνδυνοι», «κάτω από τη βάση» κ.ο.κ….

Αν, ωστόσο, υπήρχε πραγματικό ενδιαφέρον για την αντιμετώπιση του απαράδεκτου καθεστώτος στη βάση του οποίου νοσηλεύονται οι ασθενείς με το άρθρο 69, αντί για «λόγια και προτάσεις», ο Διοικητής του ΨΝΑ θα έπρεπε κάτι να είχε ήδη κάνει για το απαράδεκτο, βάρβαρο, μεσαιωνικό καθεστώς στη βάση του οποίου «νοσηλεύεται», στο ΨΝΑ, ασθενής με το άρθρο 69, απομονωμένος, πάνω από δυο χρόνια, σ’ ένα θάλαμο, εντός του οποίου παρακολουθούνται οι όποιες κινήσεις του (όταν δεν είναι μηχανικά καθηλωμένος) από ένα μικρό άνοιγμα (οπή) σ’ έναν τοίχο από τη μεριά ενός τμήματος «χρονίων», του γνωστού και πολύπαθου «7ου τμήματος», αυτού με τους συνεχώς δεμένους ασθενείς επί 24ώρου βάσεως…

Ισως, όμως, τα πιο ανησυχητικό απ’ όλα να είναι ο κομπασμός του κ. Διοικητή ότι η πρότασή του ψηφίστηκε ομόφωνα στο ΔΣ, πράγμα που σημαίνει ότι και ο εκπρόσωπος των γιατρών και αυτός των εργαζομένων ψήφισαν υπέρ. Η λεγόμενη «αξιωματική αντιπολίτευση», στην οποία οι εκπρόσωποι αυτοί αναφέρονται και με την οποία έχουν δηλώσει ότι συνεργάζονται, πρέπει να πάρει θέση. Θα μπει σε μια διαδικασία που με μαθηματική βεβαιότητα έχει σχεδιαστεί για να οδηγήσει στη δημιουργία του δικαστικού ψυχιατρείου μέσα από την κατασκευή της μεγαλύτερης δυνατής  συναίνεσης;

Το ζήτημα είναι εξαιρετικά σοβαρό και απαιτεί εγρήγορση, κατανόηση του τι διακυβεύεται και κινητοποίηση ενάντια στα σχέδια, που είναι εν εξελίξει, για την οικοδόμηση μιας ψυχιατρικής - χωροφύλακα της «επικινδυνότητας», αυτής που κατασκευάζει η νεοφιλελεύθερη εξαθλίωση της κοινωνίας.

Αν αυτή η εξέλιξη με τους ασθενείς του άρθρου 69 ΠΚ συνδυαστεί με τις προετοιμασίες για την εφαρμογή της «υποχρεωτικής κατ’ οίκον θεραπείας», τότε καταλαβαίνει κανείς τι σημαίνει το «βίαιο κλείσιμο του ψυχιατρείου». Σ’ ένα συνέδριο, στα τέλη του Σεπτέμβρη, οι ίδιοι άνθρωποι (Ψυχιατροδικαστική Εταιρεία κλπ) που εμπλέκονται στη «διαχείριση των ασθενών με το άρθρο 69», είναι αυτοί που εισάγουν τον συγκεκριμένο τρόπο εφαρμογής της «υποχρεωτικής κατ΄ οίκον θεραπείας» - κι όποιος δεν συμφωνεί, στη βάση των όποιων κριτηρίων αυτού που την επιβάλει, μέσα στο ίδιο το σπίτι αυτού που έχει το όποιο πρόβλημα, άμεσος εγκλεισμός (με τον ίδιο τρόπο που, τώρα, γίνεται η μηχανική καθήλωση).

Η διαδικασία του κλεισίματος των ψυχιατρείων αναδεικνύει, με όλο και πιο γοργούς ρυθμούς, αυτό που υπόκειται στον τρόπο με τον οποίο καταργούνται. Κάθε συμμετοχή, και με όποιο τρόπο, σε όλα αυτά τα σχέδια, είναι συνενοχή. Ασθενείς, οικογένειες, λειτουργοί, κοινωνικά κινήματα πρέπει, ανεξάρτητα και έμπρακτα, «να πάρουν το λόγο» και να δώσουν άμεσα τη δική τους απάντηση πριν είναι πολύ αργά.

13/9/2014

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ-ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΟΥ Ψ.Ν.Α.

ΕΝΙΑΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ
ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ
(ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΤΤΙΚΗΣ)-ΛΕΟΦΩΡΟΣ ΑΘΗΝΩΝ 374-ΧΑΪΔΑΡΙ
ΤΗΛ: 2132054152-FAX: 2132054321
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Οι εργαζόμενοι στο ΨΝΑ (ΔΑΦΝΙ) δηλώνουμε την κάθετη αντίδρασή μας στην επιχειρούμενη αντιδραστική ψυχιατρική μεταρρύθμιση, που υλοποιούν οι εκάστοτε κυβερνήσεις ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, με τις επιταγές της Ε.Ε. και την εναντίωσή μας στην κατάργηση των ψυχιατρείων.
Η πληρότητα του νοσοκομείου μας είναι 130% και εισάγονται κάθε χρόνο 2.500 περιστατικά. Αυτή τη στιγμή έχει 1.200 λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας, από τους οποίους οι 800 περίπου διαβιούν σε στεγαστικές δομές (οικοτροφεία, ξενώνες και προστατευόμενα διαμερίσματα) σε όλη την Αττική και οι υπόλοιποι λαμβάνουν υπηρεσίες στις ψυχιατρικές κλινικές. Επιπλέον διαθέτει 2 κέντρα ψυχικής υγείας στους Αγίους Αναργύρους και στο Περιστέρι, όπου εξυπηρετούνται 26.000 περιστατικά το χρόνο.
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι κινδυνεύουν να βρεθούν κυριολεκτικά στο δρόμο ή να οδηγηθούν σε ιδιώτες.
Διεκδικούμε:
· Αποκλειστικά Δημόσια και Δωρεάν ψυχική υγεία με ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ κάθε μορφής επιχειρηματικής δραστηριότητας (Μ.Κ.Ο.-ΙΔΙΩΤΗΣ) και πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.
· Όχι στο κλείσιμο του Ψ.Ν.Α. Καμιά μεταφορά κλινικών-υπηρεσιών (διοικητικών-τεχνικών). Καμιά ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ-ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΠΟΛΥΣΗ.
· Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού σε όλες τις ειδικότητες για την κάλυψη των διευρυμένων αναγκών των μονάδων και των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας.
Δηλώνουμε ότι ο αγώνας αυτός γίνεται, όχι μόνο για τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας μας, αλλά προπάντων για την πρόσβαση ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΛΑΟΥ σε σύγχρονες, ποιοτικές ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΌΣΙΕΣ ΚΑΙ ΔΩΡΕΆΝ υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας.
Καλούμε τους συγγενείς των χρηστών υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, άνεργους συνδικάτα, σωματεία εργαζομένων, ομοσπονδίες, εργατικά κέντρα, κοινωνικούς φορείς να συμπαρασταθούν στο δίκαιο και μεγάλο αγώνα μας, με την ενεργή συμμετοχή τους και με ψηφίσματα συμπαράστασης.

Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2014

Μεγάλη συναυλία στο Δαφνί: Θαλασσινός, Ανδρεάτος, Αλκαίου, Λέκκας, Χαλκιάς κ.ά.

από χαιδάρι σήμερα



Tη Δευτέρα 6 Οκτωβρίου, στις 6.30 το απόγευμα, στο πάρκο έξω από την πύλη του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου, στο Δαφνί, θα πραγματοποιηθεί μεγάλη συναυλία συμπαράστασης στον αγώνα των εργαζομένων, ενάντια στο κλείσιμο του Ψυχιατρείου. 

Συμμετέχουν και τραγουδούν οι καλλιτέχνες: Γεράσιμος Ανδρεάτος, Παντελής Θαλασσινός, Βασίλης Λέκκας, Θεοδοσία Στίγγα, Λένα Αλκαίου, Λάκης Χαλκιάς, Διάφανα Κρίνα, Υπόγεια Ρεύματα, Γιώργος Σαρρής και άλλοι.

Σωματείο Εργαζομένων ΨΝΑ: Όχι στην αντιδραστική ψυχιατρική μεταρρύθμιση

από 902.gr

Την κάθετη αντίθεσή τους στην επιχειρούμενη αντιδραστική ψυχιατρική μεταρρύθμιση, που υλοποιούν οι εκάστοτε κυβερνήσεις ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, με τις επιταγές της ΕΕ και την εναντίωσή τους στην κατάργηση των Ψυχιατρείων, εκφράζουν οι εργαζόμενοι του ΨΝΑ (ΔΑΦΝΙ).

Σε ανακοίνωσή τους επισημαίνουν: «Η πληρότητα του Νοσοκομείου μας είναι στο 130% και εισάγονται κάθε χρόνο 2.500 περιστατικά. Αυτή τη στιγμή έχει 1.200 λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας, από τους οποίους οι 800 περίπου, διαβιούν σε στεγαστικές δομές (οικοτροφεία, ξενώνες και προστατευόμενα διαμερίσματα) σε όλη την Αττική και οι υπόλοιποι λαμβάνουν υπηρεσίες στις ψυχιατρικές κλινικές. Επιπλέον διαθέτει 2 Κέντρα Ψυχικής Υγείας στους Αγ. Αναργύρους και στο Περιστέρι, όπου εξυπηρετούνται 26.000 περιστατικά το χρόνο.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι κινδυνεύουν να βρεθούν κυριολεκτικά στο δρόμο ή να οδηγηθούν σε ιδιώτες.

Διεκδικούμε:

Αποκλειστικά Δημόσια και Δωρεάν Ψυχική Υγεία με κατάργηση κάθε μορφής επιχειρηματικής δραστηριότητας (ΜΚΟ - ιδιώτης) και πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Όχι στο κλείσιμο του ΨΝΑ. Καμία μεταφορά κλινικών - υπηρεσιών (διοικητικών-τεχνικών). Καμία διαθεσιμότητα - κινητικότητα - απόλυση.

Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού σε όλες τις ειδικότητες για την κάλυψη των διευρυμένων αναγκών των Μονάδων και των υπηρεσιών της Ψυχικής Υγείας.

Δηλώνουμε ότι ο αγώνας αυτός γίνεται, όχι μόνο για τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας μας, αλλά προπάντων για την πρόσβαση όλου του λαού σε σύγχρονες, ποιοτικές αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας.

Καλούμε τους συγγενείς των χρηστών υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, άνεργους, συνδικάτα, σωματεία εργαζομένων, ομοσπονδίες, εργατικά κέντρα, κοινωνικούς φορείς να συμπαρασταθούν στο δίκαιο και μεγάλο αγώνα μας, με την ενεργή συμμετοχή τους και με ψηφίσματα συμπαράστασης».

Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου 2014

ΔΕΥΤΕΡΑ 15/9/14: ΤΡΙΩΡΗ ΣΤΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΥΛΗ ΤΟΥ ΨΝΑ (ΔΑΦΝΙ)

από  Sylogosdafni.blogspot.com


ΕΝΙΑΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
Οι εργαζόμενοι του ΨΝΑ (ΔΑΦΝΙ) δηλώνουμε την κάθετη αντίθεση μας στην επιχειρούμενη αντιδραστική ψυχιατρική μεταρρύθμιση που υλοποιούν οι εκάστοτε κυβερνήσεις ΝΔ – ΠΑΣΟΚ με τις επιταγές τις Ε.Ε και την εναντίωση μας στην κατάργηση των Ψυχιατρείων. 
Διεκδικούμε παλεύοντας για:
· Αποκλειστικά Δημόσια & Δωρεάν Ψυχική Υγεία με ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ κάθε μορφής επιχειρηματικής δραστηριότητας (Μ.Κ.Ο. - ιδιώτης) και πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.
· Όχι στο κλείσιμο του Ψ.Ν.Α. Καμία μεταφορά κλινικών – υπηρεσιών (διοικητικών-τεχνικών).
· Δημιουργία ενιαίου δικτύου πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, τριτοβάθμιας περίθαλψης για την ψυχική υγεία, που να περιλαμβάνει τομεοποιημένα κέντρα ψυχικής υγείας, κέντρα ημέρας, στεγαστικές δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ανάλογα με την φύση της ασθένειας, θέσεις εργασιακής προστατευμένης και μη απασχόλησης στην κοινότητα, διασυνδεδεμένα με κλινικές στα Γενικά Νοσοκομεία και τα ψυχιατρεία, με στόχο την πρόληψη την θεραπεία και την αποκατάσταση των χρηστών ψυχικής υγείας.
· Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού σε όλες τις ειδικότητες για την κάλυψη των αναγκών των Μονάδων και των υπηρεσιών της Ψυχικής Υγείας
· Καμία ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ – ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ - ΑΠΟΛΥΣΗ
· Καμία παρακράτηση συντάξεων και άλλων περιουσιακών στοιχείων των ψυχικά πασχόντων
· Ενίσχυση των στεγνών προγραμμάτων απεξάρτησης, με πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Δηλώνουμε ότι ο αγώνας αυτός γίνεται όχι μόνο για την διασφάλιση των θέσεων εργασίας μας αλλά προπάντων για την πρόσβαση ΟΛΩΝ σε σύγχρονες, ποιοτικές ΔΗΜΟΣΙΕΣ & ΔΩΡΕΑΝ υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας.
Καλούμε συγγενείς χρηστών Ψυχικής Υγείας, άνεργους, συνδικάτα, σωματεία εργαζομένων, ομοσπονδίες, εργατικά κέντρα, κοινωνικούς & πολιτικούς φορείς να συμπαρασταθούν στο δίκαιο και μεγάλο αγώνα μας με την ενεργή συμμετοχή τους και με ψηφίσματα συμπαράστασης προκειμένου ΝΑ ΜΗ ΔΙΑΛΥΘΟΥΝ – ΚΑΤΑΡΓΗΘΟΥΝ ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ.
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙΚΑ
· Στη 3ωρη στάση εργασίας, που προκηρύσσει ο Ενιαίος Σύλλογος Εργαζόμενων την Δευτέρα 15/9/2014 από τις 12.00 έως 3.00 μμ και συγκέντρωση έξω από την πύλη του Νοσοκομείου μας.
· Την Τέταρτη 17/9/2014 και ώρα 4.00 μμ στο σταθμό διοδίων Ελευσίνας, όπου θα μοιραστεί υλικό ενημέρωσης. Προσυγκέντρωση στις 3.30 μμ έξω από την πύλη του Νοσοκομείου μας.
· Τέλος καλούμε όλους τους συναδέλφους στην συναυλία αλληλεγγύης με καλλιτέχνες που διοργανώνει ο Σύλλογος Εργαζόμενων την Δευτέρα 6/10/ 2014 και ώρα 6.30 στο χώρο έξω από το Νοσοκομείο.
Καλούμε όλους τους συναδέλφους να συμμετέχουν το επόμενο διάστημα σε κλιμάκια ενημέρωσης πού θα πραγματοποιηθούν στους σταθμούς του μέτρο των ομόρων δήμων και σε λαϊκές αγορές.

Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2014

3 λεπτά στο μυαλό ενός ανθρώπου με κατάθλιψη: Ένα βίντεο που ΠΡΕΠΕΙ να δείτε

από yahoo news

Ένα πολύ σημαντικό βίντεο έρχεται να δείξει πώς η κατάθλιψη είναι μια πάθηση με παθολογία και όχι ένα σύμπτωμα που έχει να κάνει μόνο με ψυχολογικούς παράγοντες.

H κατάθλιψη είναι μια πάθηση που αφορά εκατομμύρια ανθρώπους. Το άτομο υποφέρει πραγματικά, αλλά ταυτόχρονα επηρεάζεται σημαντικά και το περιβάλλον του. Αν δεν γνωρίζετε πολλά πράγματα για την κατάθλιψη, το παρακάτω βίντεο θα σας φανεί εξαιρετικά χρήσιμο.

Μπορείτε να επιλέξετε το εικονίδιο “subtitles” (στην κάτω σειρά του βίντεο) και από εκεί την επιλογή “Greek”. Θα μπορέσετε έτσι να παρακολουθήσετε το βίντεο με Ελληνικούς υπότιτλους.

Το βίντεο δημιουργήθηκε από την εταιρία AsapScience.


Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου 2014

Μπορεί το fast food να προκαλέσει κατάθλιψη; Burger Depression

από tvxs



Σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές έρευνες, η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών μας θα μπορούσε να αποτελέσει ένα βασικό στοιχείο για την καταπολέμηση ψυχικών ασθενειών. Τα τελευταία χρόνια, μια σειρά μελετών αναδεικνύουν ότι η πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη διατροφή είναι επιβλαβής για το μυαλό και το σώμα καθώς οδηγεί σε μια αλληλουχία αντιδράσεων στον εγκέφαλο, οι οποίες θα μπορούσαν τελικά να προκαλέσουν ακόμα και κατάθλιψη. Επιμέλεια: Μικαέλα Κόλλια
Αν και η παραπάνω υπόθεση δεν είναι ακόμα πλήρως αποδεδειγμένη, ο φόβος ότι συγκεκριμένες διατροφικές συνήθειες ανοίγουν το δρόμο προς την κατάθλιψη απασχολεί έντονα την επιστημονική κοινότητα, η οποία καλεί κυβερνήσεις και οργανισμούς να αναλάβουν δράση.

Σύμφωνα με το BBC, το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ χρηματοδοτεί μια μελέτη που επικεντρώνεται στη σύνδεση της διατροφής με ψυχικές ασθένειες, δίνοντας σε μια ομάδα πρώην στρατιωτών ένα μενού πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, με σκοπό να εξετάσει αν μπορεί να μειώσει τα ποσοστά αυτοκτονίας σε βετεράνους του στρατού.

Παράλληλα, στην αρχή του τρέχοντος έτους, η Ευρωπαϊκή Ένωση εγκαινίασε το 9μηνο πρότζεκτ «MoodFood» για να διερευνήσει περαιτέρω τον τρόπο που τα διαφορετικά θρεπτικά συστατικά μπορούν να επηρεάσουν το ανθρώπινο μυαλό.

Παρόλο που κανείς δεν υποστηρίζει ότι ένα νέο είδος διατροφής θα πρέπει να αντικαταστήσει, τουλάχιστον αμέσως, τις υπάρχουσες θεραπείες, οι νέες αυτές έρευνες προτείνουν έναν απλό, συμπληρωματικό τρόπο για την αντιμετώπιση των ψυχικών ασθενειών, εξετάζοντας το κατά πόσο ο υγιεινός τρόπος διατροφής μπορεί να βελτιώσει τα ποσοστά αποκατάστασης ή ακόμα και να αποτρέψει πιθανές εκδηλώσεις συμπτωμάτων.

Μυαλό και σώμα

Για να κατανοήσουμε γιατί κάποια από τα πιο αγαπημένα μας  πιάτα θα μπορούσαν να επηρεάζουν την ψυχική μας υγεία, θα πρέπει πρώτα να καταλάβουμε μια παράξενη πτυχή της σύνδεσης μεταξύ  μυαλού και σώματος, που ήρθε για πρώτη φορά στο φως πριν από 20 χρόνια. Τότε, οι γιατροί ανησυχούσαν ότι η κακή ψυχική υγεία θα μπορούσε να αποδυναμώσει την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού, αφήνοντάς τον εκτεθειμένο σε λοιμώξεις. Εντούτοις, ανακάλυψαν ακριβώς το αντίθετο: το ανοσοποιητικό σύστημα ατόμων που έπασχαν από κατάθλιψη φαινόταν να υπερλειτουργεί. Για παράδειγμα, το αίμα των καταθλιπτικών ατόμων ήταν «γεμάτο» με ένα συγκεκριμένο τύπο πρωτεΐνης, που ονομάζεται κυτοκίνη και η οποία, συνήθως, οδηγεί στη δημιουργία φλεγμονής μετά από ασθένεια ή τραυματισμό, πράγμα που σημαίνει ότι λειτουργούσε το ανοσοποιητικό τους σύστημα.

Καθώς οι επιστήμονες συνέχισαν τις έρευνες, κατέστη σαφές ότι αυτή ήταν μια αμφίδρομη διαδικασία: όχι μόνο θα μπορούσε η κατάθλιψη να προκαλέσει φλεγμονή, αλλά και μια φλεγμονή από άλλες αιτίες αποδείχθηκε ικανή να ενεργοποιήσει την κατάθλιψη. Ορισμένοι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή τη σύνδεση προήλθαν από τη συστηματική ανάλυση ορισμένων ασθενειών που είναι γνωστό ότι ενεργοποιούν κυτοκίνες μέσα στο σώμα, όπως η αρθρίτιδα ή ο καρκίνος.

Μάλιστα, ορισμένοι ασθενείς αναφέρουν συχνά κατάθλιψη πριν καν ακόμη γίνει διάγνωση. «Οι άνθρωποι γίνονται καταθλιπτικοί ακόμα και πριν μάθουν ότι πάσχουν από καρκίνο, και αυτό συνδέεται με τα υψηλά επίπεδα των κυτοκινών», αναφέρει ο Μάικλ Μαές από το Πανεπιστήμιο Deakin στην Αυστραλία, ο οποίος υπήρξε πρωτοπόρος στις έρευνες για τη βιολογική βάση της κατάθλιψης.

Περισσότερα αδιάσειστα στοιχεία παρείχε ένα πείραμα που διεξήγαγε η Ναόμι Άιζενμπέργκερ στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. Κατά τη διάρκεια της έρευνάς της παρείχε σε υγιείς εθελοντές ενέσεις με μικρά ποσοστά του βακτηρίου E. Coli, τα οποία αν και δεν ήταν ικανά να προκαλέσουν τροφική δηλητηρίαση ενεργοποιούσαν το ανοσοποιητικό σύστημα των εθελοντών, προκαλώντας την απελευθέρωση κυτοκινών. Παρά το γεγονός ότι όλοι οι συμμετέχοντες ήταν ευτυχείς και υγιείς, κατά τη διάρκεια της ημέρας άρχισαν να αναπτύσσουν πολλά από τα συναισθήματα που συνδέονται κανονικά με την κατάθλιψη: η διάθεση τους έπεσε κατακόρυφα και έγιναν πιο ευαίσθητοι στις κοινωνικές διαδράσεις, αναφέροντας αρνητικά συναισθήματα, όπως μοναξιά. Και όταν η Άιζενμπέργκερ τους ζήτησε να παίξουν ένα παιχνίδι στον υπολογιστή, με πραγματικά χρηματικά έπαθλα, οι ασθενείς φάνηκαν να εκδηλώνουν λιγότερη ευχαρίστηση για τις νίκες τους, σε σχέση με όσους δεν είχαν εμβολιαστεί με τα βακτήρια, αλλαγές που αντικατοπτρίστηκαν και στις σαρώσεις των τμημάτων του εγκεφάλου που συνδέονται με τα κυκλώματα ανταμοιβής. Η αδυναμία να νιώσουν οι εθελοντές ευχαρίστηση, που ονομάζεται ανηδονία, είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα της κατάθλιψης.

Διατροφή και κατάθλιψη

Σύμφωνα με την Άιζενμπέργκερ, η εκδήλωση λήθαργου κατά τη διάρκεια μιας ασθένειας μπορεί να εξηγηθεί λογικά. «Όταν έχουμε να κάνουμε με λοίμωξη, ο οργανισμός τείνει να επιβραδύνει τις λειτουργίες του, και χρησιμοποιεί την ενέργεια του για να συνέλθει», σημειώνει η επιστήμονας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια. Αλλά αν, για οποιονδήποτε λόγο, τέτοιου είδους εκδηλώσεις γίνουν μακροπρόθεσμες, τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να είναι καταστροφικά, επειδή εκτός από τη μείωση της διάθεσή, η φλεγμονή μπορεί να επιδεινώσει το οξειδωτικό στρες στον εγκέφαλο. Το οξειδωτικό στρες, που προκαλείται από τοξικές «ελεύθερες ρίζες», θα μπορούσε να προκαλέσει κατάθλιψη, δεδομένου ότι μπορεί να σκοτώσει τους νευρώνες, να διαβρώσει τις συνδέσεις μεγάλης εμβέλειας του εγκεφάλου και να διαταράξει τη χημική σηματοδότησή του. Αυτές οι σαρωτικές αλλαγές φαίνεται να συνδέονται με μακροχρόνιες ψυχικές ασθένειες.

Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας αναδεικνύουν ότι η κατάθλιψη αποτελεί μια ασθένεια του σώματος και του μυαλού, και, εφόσον ισχύουν, εισάγουν πολλές περισσότερες αιτίες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ψυχικές ασθένειες. Για παράδειγμα, η κακή γενική κατάσταση, το κάπνισμα και ο αλκοολισμός είναι από τις πιο γνωστές συνήθειες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης μιας φλεγμονώδους αντίδρασης.

Με το ίδιο σκεπτικό, η δίαιτα αποτελεί και αυτή με τη σειρά της ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα, καθώς η υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και τα υψηλά  επίπεδα σακχάρου είναι γνωστό ότι αυξάνουν τις φλεγμονές και το οξειδωτικό στρες. Αντίθετα, ορισμένα θρεπτικά συστατικά, όπως τα ωμέγα-3 ιχθυέλαια και τα μέταλλα, όπως ο ψευδάργυρος και το σελήνιο, είναι αντιοξειδωτικά που μπορούν να μειώσουν μια πιθανή φλεγμονή και να απομακρύνουν μερικές από τις τοξικές χημικές ουσίες, ενισχύοντας παράλληλα άλλους παράγοντες που μπορούν να βοηθήσουν τον εγκέφαλο να θεραπευθεί.

Αποδεικνύοντας ότι τα παραπάνω ευρήματα περί φυσικής κατάστασης, διατροφής και λοιμώξεων μπορούν πραγματικά να εξηγήσουν ορισμένα είδη κατάθλιψης, η επιστημονική έρευνα προχωρά ένα βήμα παραπέρα στην κατανόηση και την αντιμετώπιση των ψυχικών ασθενειών. Ωστόσο, σύμφωνα με άρθρο του BBC,  αν και μερικές αρχικές μελέτες είχαν δείξει ότι τα άτομα με κατάθλιψη συχνά έχουν μια ανεπάρκεια σε θρεπτικά συστατικά, όπως ο ψευδάργυρος, και ότι η παροχή συμπληρωμάτων διατροφής θα μπορούσε να βελτιώσει τα συμπτώματά τους, θα ήταν δύσκολο να γνωρίζουμε εάν τα ευρήματα είχαν προκύψει κατά τύχη.

Όμως γύρω στο 2010, τρεις έρευνες ορόσημο προσέφεραν περισσότερες πληροφορίες και συνέδεσαν πιο αποτελεσματικά τις ψυχικές παθήσεις με τις διατροφικές συνήθειες. Η μία από αυτές πραγματοποιήθηκε στη νότια Ευρώπη όπου οι γιατροί αποτύπωσαν τη μετάβαση από τις παραδοσιακές μεσογειακές δίαιτες, πλούσιες σε θαλασσινά, ελαιόλαδο και ξηρούς καρπούς, με το γρήγορο φαγητό που σερβίρεται στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο. Εκτός από τη μελέτη για τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων και διαβήτη, οι επιστήμονες εξέτασαν επίσης την ψυχική υγεία 10.000 συμμετεχόντων. Οι διαφορές ήταν εντυπωσιακές. Εκείνοι που ακολουθούσαν σχεδόν αποκλειστικά την παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή είχαν περίπου τις μισές πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης περιόδου, ​​σε σχέση με όσους κατανάλωναν πιο ανθυγιεινά τρόφιμα, ακόμα και όταν έλεγχαν και άλλους εξωτερικούς παράγοντες, όπως η εκπαίδευση και η οικονομική κατάσταση.

Περίπου την ίδια εποχή, οι βρετανοί ψυχολόγοι, εξετάζοντας την σωματική και ψυχολογική κατάσταση των δημόσιων υπαλλήλων, βρήκαν ακριβώς το ίδιο μοτίβο. Κατά τη διάρκεια πέντε ετών, τα άτομα που προτιμούσαν επεξεργασμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη είχαν περίπου 60% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη, κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου. Στη συνέχεια, έρευνες του Πανεπιστημίου Deakin της Αυστραλίας επιβεβαίωσαν τα αποτελέσματα με 1.000 εθελοντές.

Μια ακόμα σημαντική έρευνα από το εργαστήριο του Φρανκ Χου στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, εντόπισε τις άμεσες συνδέσεις ορισμένων προτύπων διατροφής με τα επίπεδα των κυτοκινών και την κατάθλιψη. Τα ευρήματα της έρευνας μας πληροφορούν ότι τα τρόφιμα πλούσια σε ελαιόλαδο, τα φυλλώδη λαχανικά και το κρασί μειώνουν τη φλεγμονή καθώς τον κίνδυνο κατάθλιψης κατά περίπου 40%, σε σύγκριση με την «προ-φλεγμονώδη διατροφή», η οποία περιελάμβανε ζαχαρούχα ποτά, επεξεργασμένα δημητριακά και κόκκινο κρέας.

Νερό και ψυχική υγεία

Επιπλέον, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου του Βόρειου Τέξας (University of North Texas Health Science Centre), ακόμα και το νερό θα μπορούσε να επηρεάσει τη ψυχική κατάσταση των ατόμων. Οι επιστήμονες μελέτησαν τη ψυχική υγεία των ανθρώπων στις δυτικές περιοχές του κράτους, που αποτελούν κατά κύριο λόγο αγροτικό πληθυσμό ο οποίος εξακολουθεί να καταναλώνει πόσιμο νερό από κοντινά πηγάδια. Διαπίστωσαν έτσι η ύπαρξη ορυκτού σελήνιου στο νερό, ενός αντιοξειδωτικού που μπορεί να καταπολεμήσει το στρες και εμπλέκεται με το κύκλωμα σηματοδότησης του εγκεφάλου, είχε άμεσο αντίκτυπο στις πιθανότητες εμφάνισης κατάθλιψης. Αντλώντας νερό από πηγάδια με τα υψηλότερα επίπεδα σεληνίου, οι άνθρωποι είχαν περίπου 17% χαμηλότερες βαθμολογίες σε ένα πρότυπο μέτρο για την κατάθλιψη, σε σύγκριση με το νερό άλλων περιοχών.

Παρόλα αυτά, οι ερευνητές παραδέχονται ότι έχουν ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουν πριν να μπορούν να είναι σίγουροι για αυτά τα συμπεράσματα. Για παράδειγμα, η Άιζενμπέργκερ αναγνωρίζει ότι ορισμένες τροφές μπορούν να αυξήσουν την φλεγμονώδη αντίδραση των οργανισμών, αλλά τονίζει ότι δεν είναι τόσο έντονη. Έτσι, δεν είναι σαφές ότι μια κακή διατροφή θα ήταν αρκετή για να οδηγήσει κάποιον σε βαριά κατάθλιψη και προειδοποιεί ότι θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για να μην υπέρ-γενικεύουμε τα αποτελέσματα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν το τρόπο και το λόγο που κάθε ασθενής εμφανίζει συμπτώματα κατάθλιψης. Τα γονίδια, ο τρόπος ζωής και οι προσωπικές περιστάσεις θα μπορούσαν να παίξουν κάποιο ρόλο. Εξαιτίας της ύπαρξης πολλών διαφορετικών αιτιών που προκαλούν κατάθλιψη, πολλοί από τους ερευνητές τονίζουν ότι  είναι σημαντικό να προσδιοριστεί το ποιος θα μπορούσε να ωφεληθεί από μια καλύτερη διατροφή και ποιος επηρεάζεται από περαιτέρω παράγοντες.

Μέχρι στιγμής, τα αποτελέσματα προέρχονται ως επί το πλείστον από μελέτες παρατήρησης της συμπεριφοράς των ανθρώπων και γι’ αυτό οι ερευνητές προσπαθούν τώρα να αλλάξουν τις δίαιτες των ανθρώπων σε τυχαιοποιημένες μελέτες, για να ελέγξουν πώς αυτό θα αλλάξει την ψυχική υγεία τους υγεία.
Σύμφωνα με το BBC, η  επιτυχία αυτών των ερευνών δεν είναι καθόλου εγγυημένη. Οι  εμφανείς συσχετίσεις που παρατηρήθηκαν σε μελέτες παρατήρησης μπορεί να αποδειχθούν αβάσιμες, ειδικά σε περιπτώσεις που οι επιστήμονες προσπαθούν να παρέμβουν δραστικά στις ζωές των ανθρώπων - είτε επειδή κρύβεται κάποια άλλη εξήγηση πίσω από την εμφανή επίδραση είτε επειδή οι ίδιες οι παρεμβάσεις δεν είναι πρακτικές. Είναι δυνατόν, για παράδειγμα,  οι άνθρωποι με κίνδυνο κατάθλιψης μπορεί να είναι πιο δύσκολο να αλλάξουν τις διατροφικές τους συνήθειες, εάν αντιμετωπίζουν ήδη και άλλες πιέσεις.

Eύρημα - έκπληξη

Εντούτοις, ένα τυχαίο εύρημα από τον Τσαρλς Ρέινολντ του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ δίνει κάποια περιθώρια για αισιοδοξία. Αρχικά, ο Ρέινολντς δοκίμασε μια νέα μορφή ψυχοθεραπείας σε μια ομάδα από Αφροαμερικανούς που βρίσκονταν στη τρίτη ηλικία. «Αυτοί οι άνθρωποι έχουν μια δυσανάλογη επιβάρυνση των παραγόντων που ενισχύουν την πιθανότητα κατάθλιψης», εξηγεί ο ίδιος. Αν και δεν είχαν επισήμως διαγνωστεί με κατάθλιψη, η ελπίδα του ήταν ότι η θεραπεία θα μπορούσε να προσφέρει κάποιο είδος προστασίας έναντι στα προβλήματα ψυχικής υγείας στο μέλλον. Ως σύγκριση, η μισή ομάδα εφοδιάστηκε με απλές συμβουλές για το πώς να τρώνε πιο υγιεινά, με βασικά στοιχεία σχετικά με τους τρόπους για να τρέφονται νόστιμα και με χαμηλό προϋπολογισμό. Ο Ρέινολντ  δεν περίμενε ότι μια τέτοια απλή αλλαγή του τρόπου ζωής θα ήταν αρκετή να βοηθήσει τους επισκέπτες του αλλά ήθελε να τη χρησιμοποιήσει ως βάση για να μετρήσει τα οφέλη από την «πραγματική» θεραπεία.

Δύο χρόνια αργότερα ήταν σαφές ότι κάτι πολύ περίεργο συνέβαινε. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι άνθρωποι που λάμβαναν ψυχοθεραπεία είχαν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης αλλά το ίδιο ίσχυε και για την ομάδα διατροφής. Όσοι συμμετείχαν σε αυτή την ομάδα είχαν τις μισές πιθανότητες να αναπτύξουν κατάθλιψη και μια αξιοσημείωτη αύξηση της διάθεσης. «Το αποτέλεσμα μας εξέπληξε ειλικρινά», τονίζει ο Ρέινολντ.  Είναι σημαντικό ότι αυτές οι βελτιώσεις ήρθαν ύστερα μετά από μόνο υ 10 ωριαίες συνεδρίες σε δύο χρόνια. «Αυτό είναι ένα εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα σε σχέση με το μέγεθος των αποτελεσμάτων», υπογραμμίζει ο ερευνητής, η έρευνα του οποίου δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό American Journal of Psychiatry.

Σύμφωνα με τις προηγούμενες επιφυλάξεις της Άιζενμπέργκερ, ο Ρέινολντ επισημαίνει ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους η αλλαγή στη διατροφή θα μπορούσε να έχει τόσο μεγάλη επιτυχία και οι πιθανές αντί-φλεγμονώδεις επιδράσεις είναι μόνο μία. Παράλληλα, αναφέρει ότι, η προετοιμασία πιο υγιεινών γευμάτων είναι, από μόνη της, μια εμπειρία που τονώνει την αυτοπεποίθηση.

Σε αντίθεση με τη μελέτη του Ρέινολντ, η έρευνα που διεξάγει το Πανεπιστήμιο Deakin της Αυστραλίας προσπαθεί να ανακαλύψει αν η διατροφή μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα σε εκείνους τους ανθρώπους που έχουν ήδη διαγνωστεί με κατάθλιψη. Τα άτομα που θα συμμετέχουν στη μελέτη θα έχουν τακτικές συναντήσεις με διαιτολόγο, ο οποίος θα τους συμβουλεύει σχετικά με τους καλύτερους τρόπους βελτίωσης της διατροφικής αξίας των γευμάτων τους. Με τον τρόπο αυτό και με εξετάσεις αίματος, οι επιστήμονες σκοπεύουν να εξετάσουν τη δυνατότητα να σφυρηλατήσουν μια πιο συγκεκριμένη σχέση μεταξύ των συστατικών της δίαιτας, των επιπέδων της φλεγμονής και του οξειδωτικού στρες, και τα συνεχιζόμενα συμπτώματα των εθελοντών. Αν οι επισκέψεις στο διαιτολόγο έχουν μια αρκετά μεγάλη επίδραση στο ποσοστό ανάρρωσής τους, τότε ίσως να είναι δυνατόν να δοκιμάσουν μια διαιτητική αλλαγή ως θεραπεία από μόνη της.

Ο Ρέινολντ επισημαίνει ότι αυτού του είδους η προσέγγιση μπορεί να απευθύνεται σε ανθρώπους οι οποίοι αισθάνονται άβολα με άλλα είδη θεραπείας. «Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί να είναι μια πιο αποδεκτή θεραπεία, επειδή δεν επιβαρύνονται με το στίγμα του “αρρώστου” και δεν είναι τόσο ακριβή», ανέφερε ο Ρέινολντ στο BBC προσθέτοντας ότι η βελτίωση της ποιότητας της διατροφής θα μπορούσε όχι μόνο να μειώσει την κατάθλιψη, αλλά και τη συνολική ποιότητα ζωής.

Σύμφωνα με ορισμένες προβλέψεις, σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των Αμερικανών θα είναι παχύσαρκοι μέχρι το 2030, με πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο να ακολουθούν παρόμοιες τάσεις. Όπως τονίζουν οι επιστήμονες,  αν σε αυτό προσθέσουμε την κατάθλιψη με το βάρος της ασθένειας που προκύπτει από την ανθυγιεινή διατροφή καμία χώρα δεν μπορεί να αντέξει το κόστος.

Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου 2014

Ένα μνημείο για τα «άγνωστα» θύματα των Ναζί

από tvxs

Επιχείρηση Τ4



Οι πρώτοι που υπέστησαν τις συστηματικές δολοφονίες των Ναζί στη Γερμανία ήταν οι ψυχικά ασθενείς και οι άνθρωποι με νοητικά προβλήματα. Μέχρι το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου εκτιμάται ότι περίπου 300.000 άνθρωποι με ψυχικά και νοητικά προβλήματα είχαν δολοφονηθεί, στο πλαίσιο του «προγράμματος ευθανασίας» του Τρίτου Ράιχ καθώς και σε θαλάμους αερίου. Οι ιστορίες τους, κρυμμένες πίσω από ψεύτικα πιστοποιητικά θανάτου, αγνοήθηκαν, ανάμεσα στις θηριωδίες που διαπράχθηκαν στη ναζιστική Γερμανία τα χρόνια που ακολούθησαν.
Τώρα είναι από τις τελευταίες ομάδες θυμάτων των Nαζί, που τα δεινά τους αναγνωρίστηκαν δημοσίως.  Την Τρίτη, παρουσιάστηκε στο Βερολίνο το μνημείο για τα θύματα των ιατρικών εκτελέσεων των Ναζί .

Πρόκειται για έναν τοίχο 24 μέτρων πλάτους από μπλε γυαλί στην Tiergatenstrasse 4, στο σημείο όπου δεκάδες ναζί γιατροί σχεδίαζαν και πραγματοποιούσαν τις δολοφονίες ασθενών, στο πλαίσιο του προγράμματος ευθανασίας, της λεγόμενης  «επιχείρησης Τ4» (Τ4= Tiergartenstrasse 4). Στην Tiergatensrasse 4, στεγάζονταν  τα «Κεντρικά Γραφεία Συντονισμού και Υλοποίησης της Ευθανασίας» στο Τρίτο Ράιχ.



Προτού να ανασταλεί προσωρινά η «Επιχείρηση Τ4» το 1941, περίπου 70.000 άνθρωποι είχαν δολοφονηθεί στους πρώτους θαλάμους αερίων σε έξι τοποθεσίες στη Γερμανία. Η εγκληματική «επιτυχία» των Ναζί, άνοιξε το δρόμο για τη μαζική σφαγή που αργότερα θα πραγματοποιούταν σε ακόμη μεγαλύτερη κλίμακα σε βάρος των Εβραίων, των Ρομά και άλλων ομάδων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Για τις οικογένειες των ανθρώπων που καταδικάστηκαν σε θάνατο από τους ναζί γιατρούς επειδή δεν μπορούσαν να αποτελέσουν μέρος της ναζιστικής πολεμικής μηχανής, το μνημείο στην Tiergartenstrasse 4 αποτελεί αναγνώριση, λόγω της μακράς μεταπολεμικής σιωπής για όσα υπέστησαν. Πολύ λίγοι από τους γιατρούς που ενεπλάκησαν στην «επιχείρηση Τ4» καταδικάστηκαν ενώ οι οικογένειες των θυμάτων δεν έλαβαν ποτέ καμία αποζημίωση.

Για χρόνια, στο σημείο των κεντρικών γραφείων της «επιχείρησης T4» στην Tiergartenstrasse 4 βρισκόταν μια στάση λεωφορείου, ενώ υπήρχε μόνο μια πλακέτα που πιστοποιούσε τα αποκρουστικά εγκλήματα που σχεδιάστηκαν εκεί.

«Θέλαμε αυτό το σημείο να γίνει ορατό στον κόσμο», είπε η Sigrid Falkenstein, μία από τους πρωτεργάτριες της εκστρατείας υπέρ της ανέγερσης του μνημείου. Όταν έμαθε για πρώτη φορά, το 2003, ότι μία θεία της, για την οποία της είχαν πει απλώς ότι πέθανε νέα, ήταν στην πραγματικότητα  ένα από τα πρώτα θύματα των Ναζί, η Falkenstein άρχισε να ενημερώνει το κοινό για τα δεινά που υπέστησαν οι ψυχικά ασθενείς και άτομα με νοητικά προβλήματα στη ναζιστική Γερμανία.



Δεκάδες χιλιάδες άλλοι ασθενείς ψυχιατρείων -ανάμεσά τους και παιδιά καθώς και άνθρωποι με αναπηρίες οι οποίες θεωρήθηκε από τους ναζί ότι τους απέτρεπε από το να εργαστούν- δολοφονήθηκαν μέσα στο 1945 από υπερβολική δόση φαρμάκων ή αφέθηκαν να πεθάνουν από την πείνα. Στις οικογένειές τους δόθηκαν πιστοποιητικά με ψεύτικη αιτία θανάτου.

Η μεγάλη πέτρινη πλάκα του μνημείου στην Tiergartenstrasse 4 περιλαμβάνει φωτογραφίες δέκα θυμάτων, ανάμεσά τους και η θεία της Falkenstein, της Anna Lehnkering.

Η Άννα πήγε σε σχολείο για παιδιά με ειδικές ανάγκες και άρχισε να μαθαίνει εργασιακές δεξιότητες. Όμως, το 1935, γιατροί «διέγνωσαν» ότι έχει μια κληρονομική ασθένεια και θα έπρεπε να της κάνουν αναγκαστική στείρωση. Ένα χρόνο αργότερα, την έστειλαν σε μια ψυχιατρική κλινική, από την οποία δεν επέστρεψε ποτέ.


Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2014

Ο Αλ Πατσίνο μιλάει για την κατάθλιψη: "Αισθάνομαι ότι την έχω γλιτώσει, όχι όπως ο Ρόμπιν Γουίλιαμς"

από κουτί της πανδώρας


Με αφορμή το τραγικό τέλος του Ρόμπιν Ουίλιαμς, ο Αλ Πατσίνο άνοιξε τον «φάκελο» κατάθλιψη. Ο βετεράνος ηθοποιός, μίλησε για τη ψυχική διαταραχή από την οποία πάσχει, και τη μάχη που δίνει με αυτή. 

Ο 74χρονος σταρ είπε ότι αισθάνεται «τυχερός» και ότι την έχει «γλιτώσει» που ακόμα η δική του κατάσταση δεν έχει εκτροχιαστεί όπως συνέβη στην περίπτωση του Ουίλιαμς. 

Μιλώντας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, είπε: «Μπορεί να έχω κατάθλιψη αλλά δεν ξέρω γι 'αυτό. Οι άνθρωποι παθαίνουν κατάθλιψη και είναι πολύ, πολύ λυπηρό και αυτό γιατί μπορεί να έχει διάρκεια και να είναι και τρομακτικό. Το ξέρω πολύ καλά αυτό, είχα περιόδους με δυσάρεστα συναισθήματα αλλά όχι με αυτή την ένταση. Αισθάνομαι ότι την έχω γλιτώσει, αισθάνομαι τυχερός». 

Ο Πατσίνο βρέθηκε στο φεστιβάλ για την προώθηση των ταινιών του «The Humbling» and «Manglehorn».

Δευτέρα 1 Σεπτεμβρίου 2014

Η σεξουαλική κακοποίηση της Βιρτζίνια Γουλφ από τους αδερφούς της

από Μηχανή του χρόνου

woolf
Η Βιρτζίνια Γουλφ, σε ένα απ’ τα γράμματά της, αποκάλυψε τη σεξουαλική κακοποίηση που δέχτηκε από τον ετεροθαλή αδερφό της, Τζέραλντ Ντάκγουορθ. 

«Το σπάσιμο του υμένα, ακόμα τρέμω από ντροπή, όταν θυμάμαι τον ετεροθαλή αδερφό μου να με τοποθετεί στο περβάζι του παραθύρου και να εξερευνά τα γεννητικά μου όργανα. Ήμουν περίπου 6 χρονών». 

Σύμφωνα με τον ανιψιό και βιογράφο της, Κουέντιν Μπελ, ο Τζέραλντ κακοποιούσε και την άλλη αδερφή τους, Βανέσα. 

Ούτε η Βιρτζίνια, ούτε η Βανέσα αποκάλυψαν τη συμπεριφορά του αδερφού τους. 

Αριστερά, η Βανέσα και δεξιά, η Βιρτζίνια.
Αριστερά, η Βανέσα και δεξιά, η Βιρτζίνια. ... 

Μετά από πολλά χρόνια, τόλμησε η Βιρτζίνια να αναφερθεί στη δραματική της εμπειρία. 

Ο θάνατος της μητέρας της και η αρχή της κακοποίησης

 Το 1895, όταν η Βιρτζίνια ήταν 13 ετών, πέθανε η μητέρα της.

 Η Γουλφ, αργότερα, περιέγραψε τον θάνατο ως τη «χειρότερη καταστροφή που μπορούσε να συμβεί». 

Η μητέρα της Βιρτζίνια Γουλφ.
Η μητέρα της Βιρτζίνια Γουλφ.

Τότε, ξεκίνησε η συστηματική σεξουαλική κακοποίηση και από τον άλλο ετεροθαλή αδερφό της, τον Τζορτζ.

 Πρέπει να διήρκεσε μέχρι το 1904, όταν πέθανε κι ο πατέρας της. 

Όλη αυτή την περίοδο, η Βιρτζίνια πάθαινε συχνά νευρικούς κλονισμούς. Μετά τον θάνατο του πατέρα της, αναγκάστηκε να μπει σε ίδρυμα, όπου έμπαινε και έβγαινε όλη της τη ζωή. 

Ο σύζυγος και η ερωμένη της

 Η Γουλφ κατάφερε να συνεχίσει τη ζωή της, παρά το ψυχολογικό τραύμα της κακοποίησης και την εύθραυστη ψυχολογικής της υγεία. Παντρεύτηκε τον Λέοναρντ Γουλφ στις 10 Αυγούστου του 1912. 
Βιρτζίνια και Λέοναρντ Γουλφ
Βιρτζίνια και Λέοναρντ Γουλφ. 

Με τον Λέοναρντ έζησε τις πιο χαρούμενες στιγμές της ζωής της. Η συγγραφέας περιγράφει μία απολύτως υγιή σχέση με τον σύζυγό της, αν και οι εμπειρίες που είχε μέχρι τότε, ήταν τραυματικές. 

Βέβαια, δεν έλειπαν και οι εξωσυζυγικές σχέσεις.

 Οι Γουλφ ανήκαν σε έναν κύκλο διανοούμενων, που ονομαζόταν «Ομάδα Μπλούμσμπουρι». 

Η ομάδα είχε μία «χαλαρή» άποψη γύρω απ’ τα σεξουαλικά θέματα και επέτρεπε διάφορες «ατασθαλίες». 

Μέσω της ομάδας, γνώρισε τη συγγραφέα Βίτα Σάκβιλ-Ουέστ, το 1922.

 Σύμφωνα με τη Σάκβιλ-Ουέστ, η σχέση τους ήταν περισσότερο συναισθηματική, παρά σεξουαλική, καθώς συνευρέθηκαν μόλις 2 φορές.

Βίτα Σάκβιλ-Ουέστ και Βιρτζίνια Γουλφ.
Βίτα Σάκβιλ-Ουέστ και Βιρτζίνια Γουλφ. 

Θεωρείται ότι, η Γουλφ έγραψε το βιβλίο «Ορλάντο», εμπνευσμένη από την ερωμένη της. Το βιβλίο έχει περιγραφεί ως το «μακρύτερο και πιο μαγευτικό ερωτικό γράμμα στην ιστορία». 

Ακόμη και όταν τερματίστηκε ο δεσμός της Γουλφ με την Σάκβιλ-Ουέστ, οι δύο γυναίκες έμειναν πολύ καλές φίλες. 

Η αυτοκτονία

 Η Λουίς ΝτεΣάλβο αναλύει, στο βιβλίο της «Βιρτζίνια Γουλφ: Οι επιπτώσεις της σεξουαλικής κακοποίησης στη ζωή και το έργο της», την άποψή ότι, η οικογένεια της Γουλφ ευθυνόταν για την κατάθλιψη που βασάνιζε τη συγγραφέα. 

Το πρωί της 18ης Μαρτίου του 1941, σε ηλικία 59 ετών, η Βιρτζίνια Γουλφ περπάτησε μέχρι τον ποταμό Ουζ, λίγο πιο μακριά απ’ το σπίτι της. 

Όταν έφτασε στις όχθες, άρπαξε μια χούφτα από πέτρες και γέμισε τις τσέπες των ρούχων της. 

Ατάραχη, μπήκε στο ποτάμι και πνίγηκε. 

Το σώμα της, παρασυρμένο από τα νερά, βρέθηκε 20 μέρες μετά.

Βιρτζίνια Γουλφ
Η Βιρτζίνια Γουλφ. 

Λίγο πριν βγει απ’ το σπίτι της, για την τελευταία βόλτα της ζωής της, είχε γράψει στον άντρα της: 

«Αγάπη μου, 
είμαι σίγουρη ότι τρελαίνομαι πάλι. Νιώθω ότι δε θα αντέξουμε άλλη μία τέτοια κρίση. Αυτή τη φορά δε θα αναρρώσω. Άρχισα πάλι να ακούω φωνές και δεν μπορώ να συγκεντρωθώ. Γι’ αυτό θα κάνω αυτό που θεωρώ σωστό για την περίσταση. Μου έχεις προσφέρει τη μεγαλύτερη ευτυχία. (…) Δε νομίζω ότι υπήρξαν ποτέ πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι, μέχρι που ήρθε αυτή η απαίσια αρρώστια. Δεν μπορώ να την πολεμήσω άλλο. Ξέρω ότι καταστρέφω τη ζωή σου κι ότι, αν δεν είχες εμένα να φροντίζεις, θα μπορούσες να δουλέψεις. Και θα τα καταφέρεις. 

Βλέπεις, δεν μπορώ να γράψω σωστά. Δεν μπορώ να διαβάσω. Αυτό που θέλω να πω, είναι ότι σου χρωστάω όλη τη ευτυχία της ζωής μου. Ήσουν τόσο υπομονετικός μαζί μου και τόσο καλός. Θέλω να το πω αυτό –όλοι το ξέρουν. 

Αν μπορούσε να με σώσει κάποιος, αυτός θα ήσουν εσύ. Με έχουν εγκαταλείψει όλα, εκτός από τη σιγουριά μου για την καλοσύνη σου.Δεν μπορώ να καταστρέφω τη ζωή σου άλλο. Δε νομίζω ότι δύο άνθρωποι θα μπορούσαν να είναι πιο χαρούμενοι από εμάς.